Wyszukiwarka:
Artykuły > Studia >

Etapy integracji

Etapy integracji: Wprowadzenie – instytucjonalne formy integracji: sfera wolnego handlu, unia celna, wspólny rynek, unia gospodarcza i monetarna. Utworzenie wspólnego rynku (cel zapisany w Traktacie Rzymskim). Swoboda przepływu jest charakterystyczna dla fazy integracji zwanej wspólnym rynkiem. Wspólny rynek to ta faza integracji, która łączy elementy unii celnej i pewne elementy unii gospodarczej. Na etapie wspólnego rynku istnieją 4 rodzaje swobody: swoboda przepływu dóbr, usług, kapitału, ludzi. Zasadnicze problemy, którymi zajmuje się teoria integracji w odniesieniu do etapu wspólnego rynku: liberalizacja czynników produkcji tj. kapitału i pracy, wzajemna relacja pomiędzy rynkiem dóbr i rynkiem czynników produkcji. Teoria integracji próbuje dać odpowiedź na pytanie w jakim stopniu integracja rynków produkcji pomaga wytworzyć dochody czynników produkcji oraz tworzyć i dystrybuować dobrobyt. INTEGRACJA RYNKU CZYNNIKÓW PRODUKCJI PRZY ZAŁOŻENIACH: pomijamy kwestię przepływu dóbr, mamy dwa kraje A i B. Efekty integracji rynków czynników produkcji mogą być analizowane przez porównanie sytuacji, w której ma miejsce przepływ czynników produkcji i sytuacji bez przepływu czynników. Sytuacja na rynku czynników produkcji w kraju A i B jest przedstawiona na rysunku. Krzywa Sa i Sb reprezentujące podaż czynników produkcji i krzywe opadające Da i Db reprezentujące popyt na czynniki produkcji. Razem wyznaczają one cenę pracy (tzn. płacę) lub kapitału (%) i liczbę zatrudnionych pracowników lub ilość kapitału zaangażowanego w danej gospodarce. W przypadku kraju A w sytuacji nieintegracji, którego rynek pracy (kapitału) obu krajów są oddzielone (bez migracji) warunki podażowe i popytowe prowadzą do wysokich cen czynników produkcji. W kraju B natomiast warunki popytowo - podażowe prowadzą do niskich cen czynników produkcji. W tej sytuacji rynki narodowe, z którymi poziomy stóp procentowych mogą być utrzymane w separacji tylko poprzez środki kontroli np. zezwolenie na pracę, kontyngenty, zakaz wywozu kapitału, zezwolenia na inwestowanie. W sytuacji integracyjnej bariery przepływu czynników produkcji zostają usunięte, praca i kapitał mogą przemieszczać się swobodnie miedzy krajami. W naszym przypadku nastąpi przemieszczenie się do kraju A gdzie pracownicy posiadający kapitał zarabiają więcej. Przepływ ten pociąga za sobą koszty (są to koszty ekonomiczne i psychologiczne - w przypasku pracowników). W przypadku kapitału są to koszty informacji. Z powodu istnienia tych kosztów nie nastąpi całkowite wyrównanie płac czy też stóp procentowych od kapitałów. Skutki przepływów czynników produkcji. w kraju A: przepływ kapitału lub pracowników do kraju A gdzie płace i stopy procentowe są wyższe co prowadzi do niższej podaży krajowej ale wyższego popytu krajowego. Różnica MN wskazuje na liczby migrantów bądź wielkość kapitału płynących z kraju B do kraju A. w kraju B: Odpływ pracowników powoduje presję na zwiększenie płac a odpływ kapitału na zwiększenie stóp procentowych. Wyższe ceny czynników produkcji prowadzą do niższego popytu i zwiększonej podaży. Różnica Pa wskazuje na liczby migrantów lub na wielkość wywożonego kapitału z kraju B do kraju A. Ta liczba migrantów lub kapitału jest równa popytowi na zagraniczną pracę lub kapitał. Skutki w zakresie dobrobytu. Kraje A i B są wyraźnie w innej pozycji w procesie integracji. Kraj przyjmujący ma korzyści netto KFw. Kraj wysyłający B ma straty netto USI. Jest to różnica między stroną inwestorów a pracodawców z korzyści migracyjnych pracowników. Podział dobrobytu zależy od alokacji korzyści z przepływów migrantów bądź oszczędzających za granicą. EFEKTY Z INTEGRACJI RYNKÓW KAPITAŁOWYCH DLA INTEGRUJĄCYCH SIĘ KRAJÓW. Przedmiot teorii integracji. liberalizacja czynników produkcji w tym rynku kapitałowego i konsekwencja takiego przedsięwzięcia w zakresie: dobrobytu społecznego, podziału dobrobytu pomiędzy poszczególne grupy społeczne, cen czynników produkcji, bilansu płatniczego oraz inne efekty, wzajemne relacje między rynkiem dóbr i ryzykiem czynników produkcji w fazie tworzenia wspólnego rynku. Efekty liberalizacji rynków kapitałowych. Generalnie integracja czynników produkcji prowadzi do lepszej alokacji kapitału i pracy. W wyniku tego procesu wzrasta dobrobyt w integrujących się krajach w PNN (produkt narodowy netto). Podstawowe efekty liberalizacji to: Zmienia się proporcja podziału dochodów między 2 główne kategorie: dochody płacowe, dochody od kapitału w obydwu krajach. Możliwość czasowego pogorszenia bilansu płatniczego w wyniku liberalizacji rynków kapitałowych. Pogorszenie bilansu płatniczego może rekompensować napływ kapitału w celu tworzenia jednostek produkcyjnych. efekt restrukturyzacyjny tzn., że integracji rynków czynników produkcji (w tym kapitału) może ułatwić restrukturyzację towarzyszącą procesom liberalizacji handlu w unii celnej. efekt kreacji i przesunięcia strumieni kapitału i pracy. Polega to na tym, że będą napływały inwestycje z krajów nieczłonkowskich. W efekcie przesunięcia chodzi o reorganizację produkcji wewnątrz unii celnej. efekty dynamiczne - wywołane wzmocnieniem konkurencji między podmiotami i zwiększeniem korzyści skali. efekt przestrzennej koncentracji – oznacza, że przy zaawansowanym rynkach finansowych może nastąpić transfer nie tylko nadwyżki popytu ale i podaży kapitału. Ale pożyczający i pożyczkodawcy przesuną tam całą swoją działalność. Zależność pomiędzy procesem integracji a przepływem kapitału w formie ZIB na etapie tworzenia unii celnej. Eklektyczna teoria Dunninga: mówi o 3 warunkach, które muszą być jednocześnie spełnione aby miały miejsce ZIB: firma musi posiadać specyficzne przewagi własnościowe (przewagi oparte na wiedzy posiadanych technologii, marki produktu), które przybierają formę nieuchwytnych aktywów. dla firmy musi być bardziej opłacalne wykorzystanie tych przewag niż sprzedaż czy wydzierżawianie ich innym firmom zagranicznym (czyli bardziej opłacalne jest wnoszenie własnej aktywności i prowadzenie transakcji wewnątrz firmy – filie), musi być opłacalne dla firmy zastosowanie tych przewag w połączeniu z nakładem czynników produkcyjnych poza krajem macierzystym. Obserwowane tendencje w zakresie inwestycji bezpośrednich w okresie trwania unii celnej wskazuje, że proces integracji generuje i wzmacnia przewagi lokalizacyjne i wpływa na strategie firm w zakresie obsługi rynków zagranicznych. Świadczy o tym wzrost amerykańskich inwestycji w UE powiązany z ustanowieniem zewnętrznej taryfy celnej. Były one sposobem pokonania przeszkód celnych i utrzymaniem rynków wcześniej obsługiwanych za pomocą eksportu. Decyzje o podjęciu ZIB były podejmowane przez firmy, które oceniały swoje przewagi jako rzeczywiste ale niższe od poziomu wyznaczonego taryfą, jak i te które nie chciały zmniejszać swego zysku z powodu taryfy. W obszarze handlowym UE następują procesy związane z reorganizacją produkcji wywołane nasilającą się konkurencją i możliwością osiągnięcia korzyści skali. Wtedy firmy międzynarodowe zaczynają poszukiwać optymalnej lokalizacji np. w celu obliczenia kosztów pracy, transportu. Utworzenie Unii Celnej sprzyja wzmocnieniu specyficznych przewag firm ulokowanych na rynkach integracyjnych. Wynika to z możliwości osiągania korzyści skali a w związku z tym większej akumulacji kapitału, która umożliwia rozwijanie działalności w zakresie B+R, wdrażanie innowacji będących źródłem przewag własnościowych. W rejonie ekonomicznie zintegrowanym może zachodzić proces polaryzacji przewag własnościowych w związku z specjalizacją w zakresie działalności innowacyjnej. Przedsiębiorstwa międzynarodowe mogą podejmować 2 typy odseparowane lokalizacyjne tzn. mogą prowadzić: badawczo – intensywną produkcję komponentów powiązaną z lokalną bazą B+R w krajach posiadających silnie innowacyjne sektory produkcyjne typu montażowego w krajach o słabej innowacyjności. Typy inwestycji związanych z procesem integracji. W krajach członkowskich występują 4 typy inwestycji: defensywne inwestycje zastępujące import – ich przyczyną jest generowanie przewag lokalizacyjnych w wyniku procesu przegrupowania np. zmiana taryf celnych a motywem jest utrzymanie udziału na rynku. ofensywne inwestycje zastępują import – występują jako rezultat dynamicznych efektów unii celnej w postaci rosnącej stopy wzrostu gospodarczego i zwiększenia się rozmiarów rynku a ich motywem jest wykorzystanie rosnącego popytu i otwierania się nowych rynków. inwestycje reorganizacyjne – wywołane są presją konkurencyjną, które zachęcają do realokacji zasobów zgodnie z przewagami komparytatywnymi, na ogół oznacza to geograficzną zmianę lokalizacji czyli przesunięcie do miejsc o korzystniejszych kosztach oraz zmianę struktury branżowej, może się z tym wiązać nawet ograniczenie liczby filii. inwestycje zracjonalizowane – wywołane dynamicznymi efektami unii celnej w postaci obniżki kosztów (w średnim i długim okresie) oraz korzyściami z tytułu wzrostu efektywności. Ten typ inwestycji występuje w przypadku gdy przedsiębiorstwo transnarodowe zaopatrywało rynek unii celnej drogą eksportu pochodzącego z filii lub oddziałów ulokowanych wewnątrz Unii. W przepływach inwestycji z krajów członkowskich do krajów trzecich głównym motywem jest internalizacja przewag własnościowych oraz czynniki lokalizacyjne czyli firmy przenoszą się tam gdzie mogą być konkurencyjne. Rynek kapitałowy w Polsce w procesie integracji z UE. W połowie ’98 r. skumulowana wartość BIZ (inwestycji bezpośrednich) wynosiła 25,6 mld $ do końca roku wyniosła około 30 mld $. pod względem wejścia kapitału zaczynamy wyprzedzać Węgry i Czechy. Struktura branżowa inwestycji: ponad 60 % inwestycji w przemyśle (21% w spożywczym i 17% w elektromaszynowym). dalej jest pośrednictwo finansowe. handel. Wśród inwestorów dominują kraje UE a wśród nich – Niemcy Udział inwestorów zagr. w akcjach 38 % w obligacjach 24% PROCES LIBERALIZACJI RYNKU KAPITAŁO-FINANSOWEGO W UE. Podstawowe dyrektywy i postanowienia traktatu z MAASTRICHT. Etapy integracji: Sfera wolnego handlu, Unia celna, Wspólny rynek (jednolity rynek wewnętrzny), Unia ekonomiczna i monetarna. Jednolity rynek wewnętrzny definiowany jest jako obszar bez granic, w ramach którego jest możliwy swobodny przepływ towarów, ludzi, usług i kapitału. Lata w jakich budowano rynek wewnętrzny to 1985 – 1992 (program Europa ’92). Realizacja tego programu wykraczała poza rok ’92 i praktycznie trwa jeszcze do dziś. Swobody jakie daje wspólny rynek to: swoboda przepływu dóbr – wyraża się w eliminacji ceł i innych podobnych w skutkach opłat oraz w zniesieniu ograniczeń ilościowych między państwami członkowskimi. swoboda przepływu usług – jest to zniesienie ograniczeń w wykonywaniu usług przez obywateli państw członkowskich osiadłych w innym państwie niż kraj osoby korzystającej ze świadczenia. swoboda przepływu osób – oznacza swobodę osiedlania się i podejmowania pracy przez obywateli jednego państwa członkowskiego na terenie innych państw członkowskich oraz zmniejszenie dyskryminacji stosowanej ze względu na obywatelstwo bądź różnice w systemie szkolnictwa, w dziedzinie zatrudnienia, płac lub innych warunków płacy. swoboda przepływu kapitały - możliwość lokowania kapitału przez obywateli jednego kraju członkowskiego na terenie innego kraju na tych samych warunkach co osoby osiadłe kraju. Aby urzeczywistnić te 4 podstawowe swobody należało usunąć bariery, które dzieliły Europę: bariery fizyczne – (administracyjne), do których zaliczmy: kontrole i formalności urzędowe na granicach poszczególnych krajów członkowskich (bariery fizyczne odnosiły się do towarów i ludzi) bariery techniczne – należały do nich narodowe standardy i normy techniczne regulujące organizację systemu zamówień rządowych i funkcjonowania sektora publicznego, ograniczenia w świadczeniu usług bankowych i w swobodnym przemieszczaniu kapitału. bariery techniczne usuwalne są dwojako: przez wzajemne uznawanie norm i standardów, opracowanie wspólnych jednolitych norm (ma to miejsce wtedy, gdy chodzi o ochronę życia, zdrowia, bezpieczeństwo). bariery fiskalne – ujawniają się w zróżnicowanym poziomie stawek VAT i stawek podatków akcyzowych. W Traktacie Rzymskim art. 3 już na samym wstępie wolny transfer kapitału uzyskał taką samą wagę ja pozostałe swobody. Art. 67 traktatu wprowadził ograniczenie dotyczące przepływu kapitału: „ W ciągu okresu przejściowego członkowie wspólnoty zniosą stopniowo w zakresie niezbędnym do sprawnego funkcjonowania rynku, ograniczenia w ruch kapitału należących do osób zamieszkałych w państwach będących członkami wspólnoty jak również dyskryminacyjne traktowanie ze względu na obywatelstwo lub miejsce zamieszkania stan lub na miejsce lokaty kapitału”. To ograniczenie wprowadzania wskazywało na to, że kraje członkowskie nie aspirowały do w pełni wolnego przepływu kapitału. Wyniknęło to m.in. z niechęci z rezygnacji oddziaływania na przepływy kapitałowe (art. 68, 73, 108, 109). Możliwości obronne gdy przepływy kapitałowe prowadziły do zakłóceń w funkcjonowaniu rynku dawał art. 73. Art. 108, 109 dawał możliwość wprowadzenia restrykcji, gdy występowały problemy w zakresie równowagi bilansu płatniczego. Na mocy traktatu zostały wprowadzone przepisy regulujące przepływy kapitału (dwie podstawowe dyrektywy z lat ’60 na mocy art. 67). Dyrektywy te grupowały przepływy kapitałowe wg stopnia liberalizacji tj. transakcje w pełni zliberalizowane (bezwarunkowo zliberalizowane) i transakcje warunkowo zliberalizowane i takie, wobec których nie było obowiązku liberalizacji. Do transakcji w pełni zliberalizowanych zaliczamy: bezpośrednie inwestycje zagraniczne, krótko i średnioterminowe kredyty handlowe, poręczenia i gwarancje z nimi związane, transfery prywatne (osobiste) związane ze swobodnym przepływem osób, nabycie nieruchomości, transfery w związku z ubezpieczeniami. Do transakcji warunkowo zliberalizowanych zaliczamy: związane z emisją lub kupowaniem papierów wartościowych w formie akcji, listów dłużniczych, papierów nienotowanych na giełdzie, kredyty długoterminowe związane z transakcjami handlowymi. Do transakcji nie podlegających liberalizacji zaliczamy: związane z krótkookresowym kapitałem, otwieranie kont osobistych. Po pierwszym okresie postępu w latach ’60 liberalizacja przepływów kapitałowych została zahamowana w latach ’70 ponieważ kilka krajów członkowskich szeroko stosowało klauzule o ochronie przewidziane w traktacie. Przyczyny regresu w procesie liberalizacji przepływów kapitałowych: niestabilność międzynarodowych systemów monetarnych w latach ’70, pogorszenie się warunków ekonomicznych w następstwie załamania się systemu stałych kursów walutowych. przyczynami wewnętrznymi były: niedopasowanie sfery regulacyjnej we wspólnocie do postanowionych przed nią celów, brak ścisłej koordynacji polityk ekonomicznych. Dlatego trudno było pogodzić takie cele jak: wolny handel, stabilność kursów walutowych, swoboda przepływów kapitału, autonomia polityki monetarnej. Lata ’80 przynoszą odrodzenie procesów liberalizacji w zakresie przepływów kapitałowych. poprawiła się zewnętrzna pozycja wielu krajów europejskich (poprawił się ich bilans płatniczy), efektywność w zakresie przepływów kapitałowych okazała się mniejsza niż się spodziewano, wystąpiła generalna tendencja do deregulacji narodowych rynków finansowych, innowacje techniczne w dziedzinie telekomunikacji które wpływały na sektor finansowy; nastąpiła redukcja kosztów przepływu informacji. Traktat o UE – 93 (traktat z Maastricht) – zakładał on doprowadzenie do pełnej swobody świadczenia usług w krajach członkowskich w oparciu o klauzulę narodową WTO w tych wszystkich sektorach usług, które nie zostały w pełni zliberalizowane wraz z wejściem w życie jednolitego rynku europejskiego (rok 92). Przewidywany okres zakończenia pełnej liberalizacji dotyczy lat 93-99. PRZEPŁYWY KAPITAŁOWE W UE, SKALA ZJAWISKA, STRUKTURA GEOGRAFICZNA I GAŁĘZIOWA. 1. Ocena procesów inwestycyjnych w zakresie rynków kapitałowo – finansowych. Rynki kapitałowo – finansowe Unii zostały poddane całkowitej liberalizacji w ramach budowy jednolitego rynku wewnętrznego. Bardzo trudno jest uchwycić efekty tego procesu z powodu trudności w gromadzeniu danych. Trudności te mają kilka przyczyn: 1. W statystykach często nie czyni się rozróżnienia między uczestnikami rynku kapitałowo – finansowego pochodzących z krajów członkowskich UE, krajów trzecich. A liberalizacja przepływów kapitałowo – finansowych odnosi się zarówno do jednych i do drugich. 2. Kapitał finansowy jest bardzo mobilny. Ciągle dokonuje się substytucja między przepływami walutowymi, pożyczkami bankowymi i bardzo płynnymi papierami wartościowymi lub między różnymi typami papierów wartościowych. Publikowane są natomiast tylko dane netto za określony czas z tego tytułu roczne a nawet miesięczne dane w odniesieniu do poszczególnych krajów Unii są bardzo małym wskaźnikiem aktywności i działania. 3. Dynamiczny rozwój począwszy od lat 70 rynków Euro walutowego i Euro obligacje spowodował bardzo poważne problemy w zakresie sprawowania efektywnej kontroli przepływów finansowych. Umiędzynarodowienie zarówno klientów jak i inwestycji finansowych oraz zastosowanie innowacji w sektorze finansowym uniemożliwiają praktycznie skuteczną administracyjną kontrolę tych przepływów. Mimo trudności statystycznych istnieją empiryczne dowody, że możliwość swobodnego przepływu kapitału portfelowego zintensyfikowało bardzo znacząco przepływy tego rodzaju kapitału w UE. Porównanie rozmiarów strumieni inwestycji portfelowych w latach 83-91 napływających do wybranych krajów członkowskich Unii i wypływających z nich, wskazuje na ich kilkakrotny niekiedy wzrost w tym okresie. Konwencjonalną miarą rynków stopnia integracji rynków kapitałowo – finansowych jest zbliżenie się stóp finansowych na rynkach poszczególnych krajów. Konieczność zbliżenia stóp procentowych została narzucona przez Traktat w Maastriekt jako jedno z kryteriów konwergencji dla kandydatów do Europejskiej Unii Monetarnej. Tendencja do zbliżania się stóp procentowych jest obserwowana w krajach UE. Jest ona wynikiem: 1. Usunięcie przeszkód w swobodnym przepływie kapitałów w ramach Jednolitego Rynku Wewnętrznego. 2. Jest efektem polityki makroekonomicznej rządów tych krajów mającej na celu członkostwo w Unii Monetarnej. W przypadku Narodowych Rynków Kapitałowych czynnikiem podtrzymującym ich odrębność może być zróżnicowanie kulturowe, co ma znaczenie dla małych inwestorów, którym trudniej jest zdobywać informacje. Z kolei czynnikiem integrującym NR są nowe technologie stosowane na tych rynkach oraz dostosowanie narodowych reguł wejścia na rynki kapitałowe i zachowania się uczestników na tych rynkach do wymogów obowiązujących na szczeblach UE. Rynki kapitałowe w UE cechują się dwustopniową strukturą. Z jednej strony dochodzi do przestrzennej koncentracji aktywności oznacza to, że dominującą pozycję na tym rynku zajmuje Londyn. Przyczyniła się do tego drastyczna (brak tekstu) jaka miła mająca w 86 Big Bank co pociągnęło za sobą również obniżenie marż. Ten rynek odznacza się dużą płynnością, której nie mogą zapewnić małe narodowe rynki. Jest więc preferowany przez instytucjonalnych inwestorów. Natomiast narodowe rynki silniej konkurujące ze sobą. W wyniku procesów integracyjnych poprawiła się efektywność handlu papierami wartościowymi i relacja między inwestycjami? a oszczędnościami w Europie. Ilustracją zachodzących procesów integracyjnych może być studium przypadku obejmujący francuski i niemiecki rynek kapitałowy. Korelacja miesięcznych wskaźników zwrotu na tych rynkach wzrosła z 0,29 w pierwszej połowie 80 do 0,65 w drugiej połowie lat 80 i na przełomie lat 80. Na zbliżenie się tych wskaźników złożyły się przyczyny: - globalizacja rynków kapitałowych, - usunięcie przeszkód w przepływach kapitałowych w ramach JRK, - lepsze systemy komunikacji w handlu, - rosnący udział zagranicznych rynków kapitałowych, - rosnące oddziaływania rozwoju innych gospodarek na ceny udziałów i akcji na danym rynku a to z powiększającej się wymiany z zagranicy i rosnących bezpośrednich inwestycji. Ocena przepływu procesów integracyjnych w zakresie przepływu bezpośredniej inwestycji zagranicznych. UE zajmuje się szczególną pozycją jako eksporter i importer BIZ w gospodarce światowej, świadczą o tym dane dotyczące skumulowanych danych, a także dane na temat nowych strumieni inwestycji. Udział Unii w skumulowanych inwestycji zagranicznych wypływających ogółem w gospodarce światowej kształtował się w latach 85-97 w granicach 40-465. Natomiast udział Unii w skumulowanych inwestycjach zagr. napływającej ogółem w skali świata był nieco niższy i wynosił odpowiednio 31% w 85, 41% w 90 i zmniejszył się do około 35% w 97. Znaczenie skumulowania BIZ w gospodarce krajów członkowskich Unii mierzone ich stosunkiem do PBK rosło w całym okresie, o którym mówimy, w roku 96 wskaźnik ten czyli skumulowanie BIZ do PBK wyniósł 13% dla całej UE, podczas gdy średnia dla wszystkich krajów wysokorozwiniętych 0k. 7,6%. Wskazuje to na wzrost znaczenia bezpośrednich inwestycji w gospodarce krajów Unii w okresie realizacji programu budowy. Analiza rocznych strumieni BIZ napływających do Unii i z niej wypływających w długim okresie potwierdza takie, że Unia pozostaje głównym eksporterem netto kapitału w formie BI. W okresie realizacji programu JRW do krajów członkowskich Unii napływało średnio 38% światowych strumieni BIZ. W końcowym etapie realizacji tego programu JR 90-92 udział ten wzrósł ok. 45-47%. Zjawisko to świadczyło o rosnącej atrakcyjnego tego obszaru gospodarki światowej dla inwestorów zagranicznych, na co niewątpliwie miały wpływ procesy pogłębiania integracji. Jeżeli chodzi o źródła tych zwiększonych strumieni napływających do Unii to okazuje się, że w przeważającej mierze pochodziły one z innych krajów członkowskich Unii. Tak zwana wewnątrz unijna Wzrosły z 41% ogółu BIZ w połowie 80 do prawie 60% w 91-93. Następne lata tj. 93-94 to okres recesji i zmniejszającego się zainteresowania inwestorów zagranicznych inwestycjami na terenie UE, co znalazło wyraz zarówno w wielkościach absolutnych jak i względnych tendencji nastąpiło zmniejszenie do 1/3 – ¼ rocznych strumieni BIZ ogółem. Rozszerzenie UE o nowe kraje członkowskie i jednoczesny rekordowy wzrost strumieni BIZ w skali świata w 95 przynoszą poprawę względnej pozycji UE w BIZ napływających ogółem do ponad 1/3 światowych strumieni BIZ ogółem. A w wielkościach absolutnych oznaczało to wzrost z 62mld$ w 94 do 117mld$ w 95 r. Lata 96-97 są gorsze pod tym względem dla UE. Ma miejsce spadek absolutnej wielkości strumieni do 108mld$ w 97, co dało udział rzędu 27% w światowych strumieniach BIZ. Zbliżone tendencje występowały w przypadku BIZ wypływających z UE, przy czym względny udział Unii w światowych strumieniach był zdecydowanie wyższy niż udział w strumieniach BIZ napływających w skali świata. Potwierdzony został wniosek, że UE jest eksporterem netto BIZ. Ze szczegółowych danych na temat struktury geograficznej BIZ napływających i wypływających z poszczególnych krajów członkowskich w latach 86-97 wynika, że głównymi krajami przejmującymi BIZ w UE były: Wielka Brytania, Francja, Hiszpania, Belgia i Luksemburg, także Szwecja w 95 (w roku przystąpienia). Wielka Brytania jest nie tylko głównym krajem przejmującym inwestycje wśród krajów członkowskich Unii ale także drugim po USA największym odbiorcą BIZ w świecie. W. Brytania okazuje się atrakcyjnym miejscem lokat zarówno dla firm USA jak i firm Europy zach. i Japonii. Preferowaną formą aktywności firm zagranicznych w W. Brytanii są fuzje i przejęcia. Ocenia się, że ok. ½ fuzji i przegięć w Europie zach. w połowie lat 90 miało właśnie miejsce w W. Brytanii. Atrakcyjność lokacyjna Brytanii wynika (jak się przypuszcza) z niższych kosztów produkcji i niskich podatków. Szczególnie duży napływ BIZ odnotowały kraje, których członkostwo w Unii zbiegło się z realizacją programu budowy jednolitego rynku wewnętrznego tj. Hiszpanii i Portugalii. Także dane dla Szwecji i Finlandii z okresu przed akcesyjnego potwierdzają wzrost atrakcyjności dla inwestorów zagranicznych z powodu przejściowego członkostwa w Unii. Struktura sektora BIZ w UE. Ona również podległa zmianom w okresie budowy jednolitego rynku wewnętrznego w latach 84-93 umocniła się tendencja do przesuwania się BIZ do sektora usług, bowiem aż 63% skonsumowanych BIZ napłynęło do tego sektora, a tylko 31% BIZ zaangażowane było w przemyśle przetwórczym. Z kolei BIZ w przemyśle przetwórczym cechował się rosnącym znaczeniem miej technologicznie inwestowanych przemysłów, co było tendencją odwrotną do obserwowanej w handlu. Udział BIZ w sektorach mniej technologicznie intensywnych (takich jak przemysł spożywczy, produktów metalowych, metalowy) wzrósł z 27% w latach 84-86 do prawie 50% w 90-92. W handlu było odwrotnie tzn. udział w mniej technologicznie intensywnych przemysłach zmniejszył się w tym samym okresie z 40% do 37,9%. Wobec braku kompleksowych i szczegółowych danych na temat struktury sektorowej BIZ w poszczególnych krajach członkowskich pewne wnioski można wysnuć na podstawie analizy trans granicznych fuzji i przejęć. W okresie realizacji jednolitego rynku wewnętrznego aktywność w postaci fuzji i przejść przebiegła zgodnie z przewagami komparatywnymi krajów członkowskich. W północnych krajach Unii dochodziło w większym stopniu do trans granicznych fuzji i przejęć w technologicznie intensywnych gałęziach. Natomiast w krajach południowych Unii fuzje i przejęcia koncentrowały się w gałęziach wytwarzających dobra podstawowe. Wyjątek stanowiła tu Hiszpania. INTEGRACJA RYNKÓW KAPITAŁOWYCH A ZACHOWANIA INWESTORÓW ZAGRANICZNYCH. - Zmiany strategii korporacji trans narodowych w odniesieniu do UE. Z dwóch kolejnych etapów pogłębiania integracji europejskiej, jakimi są realizacja programu budowy jednolitego rynku wewnętrznego oraz tworzenie Unii ekonomicznej i monetarnej zasadnicze znaczenie dla zmiany zachowań inwestorów ma etap 1. Efekty realizacji jednolitego rynku wewnętrznego w miarę ich ujawnienia się wpływają na zachowanie przedsiębiorstw trans narodowych przez oddziaływanie na ich rachunek kosztów, zysku i ryzyka. Odnosi się to zarówno do tych przedsiębiorstw trans narodowych, które są potencjalnymi inwestorami w UE, jak i do tych, które ulokowały się w niej już od dawna. Z szacowanych korzyści z tytułu budowy JRW największe znaczenie dla potencjalnych inwestorów mają zagregowane efekty w postaci korzyści skali produkcji i uczenia się redukcji tzw. Nieefektywności X, bodźców do innowacji o konkurencji. (Efektywność X – wynika nie z tytułu inwestycji ale z działania w bardziej konkurencyjnym otoczeniu, które zmusza do racjonalnych zachowań firm). Po usunięciu barier fizycznych, technicznych i fiskalnych, powstaje ogromny rynek z przewidywaną wyższą stopą wzrostu niż miałoby miejsce bez pogłębienia integracji. Wymienione powyżej efekty realizacji programu JWR oddziałują na relację koszty – zyski przedsiębiorstwa trans narodowego. Na element ryzyka wpływają natomiast specyficzne efekty związane z kształtowaniem stosunków zewnętrznych Unii (z krajami trzecimi) chodzi tu o realny bądź tylko postrzegany protekcjonizm wynikający ze stosowania zasady wzajemności w stosunkach zewnętrznych, ze sposobu traktowania filii zagranicznych w Unii z przepisów ………. Odnosi się to w szczególności do firm z rejonu Pacyfiku – japońskich i koreańskich, które wcześniej obsługiwały rynek Unii. Za pomocą eksportu i już zetknęły się z różnymi formami restrykcji. Z kolei takie zawierzenie związane z tworzeniem JRW jak: - usuwanie barier związanych z standardami, - testowaniem produktów, - zakończenie dyskryminacji w zakresie zakupów publicznych, - redukcja bądź wyeliminowanie pomocy państwa. De regulacja publicznych monopoli, mają dwojaki wpływ na rachunek kosztów, zysków i ryzyka przedsiębiorstw trans narodowych: pozytywny – kiedy ma miejsce lepszy dostęp do kontraktów publicznych, usunięcie barier administracyjnych, wyłonienie się wspólnotowych standardów i regulacji oraz usunięcie przeszkód w handlu , negatywny – wpływ na rosnącą konkurencją, restrukturyzacja wielu gałęzi przemysłu, redukcja poziomu cen Unii. Elementy programu Europa 9 oddziałujące na pozycję firm mają zróżnicowane znaczenie w rachunku przedsiębiorstw trans narodowych i tak: - efekt usunięcia barier fiskalnych uzależniony będzie od sektora, w którym działają korporacje trans narodowe, ale nie ma pełnych ocen co do skutków usunięcia barier fiskalnych (efekt jest tu niepewny), - polityka w zakresie współpracy trans granicznej poprawi pozycję konkurencyjną unijnych producentów, - bardziej aktywna polityka konkurencji będzie przeciwdziałać podejmowaniu firm, - silniejsza polityka regionalna ale z możliwością redukcji bodźców inwestycyjnych oznaczać będzie mniej zachęt dla inwestorów zagranicznych. Generalnie nie ma wątpliwości co do tego, że przyspieszenie procesu integracji gospodarczej w UE zmusza do modyfikacji ich zachowań i będzie miało wpływ na zmiany w organizacji zasobów produkcyjnych w Europie. Przy określaniu strategii przedsiębiorstw trans narodowych w zakresie bezpośrednich inwestycji zagranicznych w warunkach realizacji jednolitego rynku wewnętrznego rozróżnia się: - tzw. outsiderów, czyli firmy nie unijne, które stoją przed decyzją czy wejść na rynek UE i jaki wybrać model wejścia, - firmy już ulokowane z produkcją wewnątrz Unii. W przypadku outsiderów możliwe jest co najmniej kilka reakcji przedsiębiorstw międzynarodowych. Z jednej strony mogą to być różne działania bez angażowania się w międzynarodową produkcję np. dywersyfikacja produkcji i zmiana kompozycji dóbr na rynek krajowy i eksport. Z drugiej strony możliwe jest lokowanie się z produkcją wewnątrz Unii w formie tzw. greenfiel investment (od postaw) zaangażowanie się w formie przejęcia istniejących firm lub w formie kooperacji. Z analizy zachowań przedsiębiorstw trans narodowych przeprowadzonej dla różnych branż przemysłu, wynika, że ich strategiczne opcje kształtują się w dość zróżnicowany sposób. Zależą one od charakterystyki przemysłu, w którym działają te firmy oraz od charakterystyki danych inwestorów. Z tego powodu trudno jest o uogólnienie. W przypadku firm ulokowanych już wewnątrz UE budowa JRW (jednolity rynek wewnętrzny) stawia je wobec zasadniczego problemu jakim jest reorganizacja produkcji, w celu polepszenia pozycji konkurencyjnej firmy. Tzw. reorganizacyjne inwestycje są rezultatem presji powodowanej przez efekt kreacji handlu. Efekt ten zachęca do realokacji zasobów zgodnie z przewagami komparatywnymi. Przedsiębiorstwa trans narodowe ulokowane w integrujących się krajach stają przed koniecznością przegrupowania swoich mocy wytwórczych. Z reguły oznacza to przesunięcie lokalizacji połączone z ograniczeniem ich liczby do miejsc korzystniejszych kosztami. Reorganizacja inwestycji nie musi powodować przyrostu netto inwestycji, ale po prostu zmianę ich geograficznej i branżowej struktury. Oznacza to konsolidację aktywności produkcyjnej przedsiębiorstw trans narodowych w mniejszej liczbie filii bądź oddziałów. Usuwanie barier fizycznych, technicznych i fiskalnych w ramach JRW wzmacnia jeszcze potrzebę reorganizacji inwestycji bezpośrednich w porównaniu do sytuacji unii celnej. Na ten proces będą miały również wpływ cechy charakterystyczne poszczególnych przemysłów. W dojrzałych przemysłach kraje posiadające względną obfitość średnio wykwalifikowanej siły roboczej mogą przyciągać inwestycje poszukujące nowych źródeł efektywności, to są tzw. new ……seching investments. Przykładem takich inwestycji są niektóre inwestycje w Hiszpanii i Portugalii. W przemysłach kapitałowo – intensywnych, gdzie ważna jest wykwalifikowana praca inżynierska i gdzie może wystąpić popyt na naukowców w związku z rozwijaniem procesów innowacyjnych produkcja może być przenoszona do bardziej zaawansowanych gospodarczo regionów. Na proces reorganizacji produkcji będą miały również wpływ bariery w zakresie upodobań konsumentów oraz bariery wewnętrzne w firmie. Zależnie od siły barier zakresie upodobań konsumentów samym od stopnia wymaganej modyfikacji produktu reorganizacja produkcji przedsiębiorstw trans narodowych w skali europejskiej może napotykać na ograniczenia. Siła barier może być zredukowana dzięki możliwości obniżeniu kosztów i cen zwłaszcza w warunkach, gdy cenowa elastyczności popytu jest wysoka. Wewnętrzne bariery w firmach mogą okazać się bardzo silne, zwłaszcza w przypadku kiedy firmy ulokowane były w UE już od dawna tzn. w przypadku firm działającej długi czas wg strategii tzn. country by country (kraj po kraju). W związku z tym możliwa jest sytuacja, że przedsiębiorstwa, które osiedliły się w Unii w ostatnim okresie (tzw. late comers), skorzystają więcej w wyniku utworzenia JRW. Już od początku bowiem będą mogły reorganizować produkcję odpowiednio do nowego wymiaru rynku. Ocena kolejnego etapu pogłębienia integracji gospodarczej między krajami Unii, jakimi jest tworzenie Unii ekonomicznej i monetarnej na zachowanie przedsiębiorstw trans narodowych możliwa jest tylko na zasadzie projekcji w jedynie najogólniejszym zarysie. Z przewidywanych efektów utworzenia Unii ekonomicznej i monetarnej największe znaczenie dla inwestorów zagranicznych będą miały redukcje kosztów transakcyjnych z tytułu wprowadzenia jednej waluty na obszarze UE oraz spadek kosztów pozyskania kapitału w wyniku potencjalnego obniżenia się stóp procentowych a jest to możliwe wraz z postępującym się zbliżaniem się do siebie stóp inflacji w poszczególnych krajach członkowskich w kierunku najniższych stóp inflacji notowanych w Unii. Inwestorzy zagraniczni z krajów trzecich podejmujący produkcję wewnątrz UE będą korzystać tak jak producenci miejscowi z wymienionych uprzednio efektów ale z jedną zasadniczą różnicą: będą oni w większym stopniu narażeni na ryzyko zmian kursowych, gdyż z racji powiązań z krajami macierzystymi będą zmuszeni do operowania także własnymi walutami narodowymi bądź brania pod uwagę relację pomiędzy euro i ich narodowymi walutami. Na pewno brakuje tematu 6 (przepływy między UE a Europą wsch. Główne postanowienia Układu Europejskiego.) dalej o tym pisze Marcin. Albo nic nie było..? Postanowienia Układu Europejskiego w odniesieniu do BIZ. Układ europejski koncentruje się przede wszystkim na przepływach handlowych, natomiast problemy przepływu kapitału potraktowane zostały skrótowo. Art.59 Układu europejskiego liberalizuje płatności na rachunku bieżącym, bilansu płatniczego w zakresie w jakim transakcje stanowiące podstawę płatności dotyczą zliberalizowanego, stosownie do postanowień układów, przepływu towarów, usług oraz osób między Polską a Unią. Problem przepływu kapitału regulowany jest art. 60 i 61 układu europejskiego. W odniesieniu do BIZ układ stanowi, że państwa członkowskie wspólnoty i Polska zapewnią swobodny przepływ kapitału związanego z bezpośrednimi inwestycjami w przedsiębiorstwach utworzonych zgodnie z przepisami państwa – gospodarcze oraz inwestycjami związanymi z tworzeniem przedsiębiorstw przez obywateli na zasadach samozatrudniania stosowane do przepisów umowy.( rozdz. 2 cz. 4 ) Umowa zobowiązuje obie strony do nie wprowadzania żadnych nowych ograniczeń dotyczących obrotu w odniesieniu do przepisu kapitału a także do niezastosowania już istniejących uregulowań z tym, że zobowiązania także przejmują na siebie państwa członkowskie wspólnot z chwilą wejścia w życie układu, a Polska po rozpoczęciu drugiego etapu jego realizacji. Układ zobowiązuje również obie strony do tworzenia warunków niezbędnych do stopniowego wprowadzenia wspólnotowych przepisów dotyczących swobodnego przepływu kapitału. Układ nie wyznaczał jednak obligatoryjnego terminu zastosowania tychże przepisów. Układ odsyła tę kwestię do Rady Stowarzyszenia, która w trakcie drugiego etapu realizacji układu zbada możliwość pełnego zastosowania przepisów wspólnoty dotyczących swobodnego przepływu kapitału. Podstawowe warunki działania kapitału zagr. w Polsce zostały określone ustawą o spółkach z udziałem kapitału zagranicznego z dnia 14 VI 1991. Ta ustawa uległa zmianom w 1996. Na mocy ustawy zmieniającej niektóre postanowienia w porównaniu z poprzednimi przepisami prawnymi, nowe rozwiązania prawne mają znacznie bardziej liberalny charakter. Świadczą o tym regulacje odnoszące się do trybu udzielania zezwoleń, transferu zysków za granicą, transferem kapitału w wypadku likwidacji spółki, gwarancji odszkodowań na wypadek szkód poniesionych w wyniku wywłaszczenia. Nie ma w Polsce ograniczeń w zakresie transferu zysków i kapitału za granicą w przypadku likwidacji firmy lub jej sprzedaży. Jeżeli chodzi o zezwolenie, to obecnie wymagane jest tylko zezwolenie, gdy tworzą się spółki, do których polski podmiot państwowy wnosi układ niepieniężny stanowiące np. przedsiębiorstwo (lub część), nieruchomość. Zezwolenia są wymagane w przypadku niektórych czynności np. zapisanie przez okres 6- ciu miesięcy mienia państwowej osoby prawnej. Ocena dostosowania Polski w zakresie rynku kapitałowego do wymogów członkostwa UE. Układ europejski nakłada na Polskę stosunkowo niewielkie zobowiązania w zakresie liberalizacji kapitału. Natomiast członkostwo Polski w OECD uwarunkowane było znaczącą liberalizacją przepływów kapitałowych. Stopień dostosowania Polski do pewnej swobody przepływu kapitału obowiązującej w warunkach jednolitego rynku wewnętrznego powinien być oceniany odrębnie w odniesieniu do przepływów kapitału : 1. związanych z dokonywaniem bezpośrednich inwestycji w kraju, 2. objętych prawem dewizowym oraz związanych z publicznym obrotem papierami wartościowymi. W odniesieniu do swobodnego przepływu kapitału w formie BIZ ograniczenia to: restrykcje co do dopuszczalnej formy prawnej tworzenia spółek z udziałem zagranicznym. Te restrykcje zostaną zniesione przez nową ustawę „ Prawo działalności gospodarczej” wymaganie zezwoleń w przypadku, gdy państwowe osoby prawne wnoszą niepieniężne wkłady do spółek z udziałem kapitału zagranicznego w formie własności tej osoby prawnej lub wynajmują spółkom z udziałem zagranicznym należącą do nich własność na okres dłuższy niż 6- miesięcy lub transferują prawa do takiej własności. ograniczanie dostępu do niektórych dziedzin działalności gospodarczej takich jak: gry losowe, kasyna, tworzenie i wykorzystanie sieci telekomunikacyjnych i sprzętu do radiowej komunikacji z zagranicą. ograniczenia wysokości udziału inwestorów zagranicznych w kapitale zakładowym w przypadku inwestycji w stacje radiowe, telewizyjne, międzynarodowe, usługi telekomunikacyjne i telefonię komórkową, zezwolenie wymagane w przypadku, gdy zakupione udziały reprezentują więcej niż 25%, 33%, 50% lub 75% głosów na walnym zgromadzeniu, które ma co najmniej 15% udziałów w polskiej firmie ubezpieczeniowej. wyłączenie tworzenia udziałów i przedstawicielstw zagranicznych inwestor ó w sektorze bankowym i w usługach finansowych od zasady narodowego traktowania( to ograniczenie ma być zniesione przez nową ustawę „ prawo działalności gospodarczej, nierówne traktowanie krajowych i zagranicznych przedmiotów w procesie prywatyzacji na korzyść krajowych. Oddzielną kwestią są ograniczenia w nabywaniu ziemi i nieruchomości przez obcokrajowców. - w Polsce nabywanie nieruchomości przez podmioty zagraniczne regulowane jest przez ustawę o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców z 1920 r., ale zmienioną w sposób istotny są w 1996r. Do maja 96 r. nabycie lub objęcie w wieczyste użytkowanie jakiejkolwiek nieruchomości przez osobę zagraniczną mogło nastąpić jedynie po uprzednim wyrażeniu zgody ministerstwa spraw wewnętrznych na podstawie ustawy z 1920 r. . Jedynym wyjątkiem od ustawy było przeniesienie własności na spadkobierców. Obecnie znowelizowane przepisy tej ustawy wychodzą naprzeciw zaleceniom OECD chociaż nie tak daleko jak tego chciała. Dokonana nowelizacja miała na celu: Ograniczoną liberalizację poprzez określenie przypadków, w których nie jest wymagane zezwolenie Ministra Spraw Wewnętrznych na nabycie nieruchomości. wprowadzenie ustawowo uprawnień dla Rady Ministrów do podejmowania dalszych działań liberalizacyjnych w związku z realizacją Układu Europejskiego oraz wypełnieniem warunków członkostwa w OECD. Uproszenie procedur administracyjnych, eliminację istniejących luk prawnych pozwalających na omijanie ustawy. Zgodnie z przyjętym zakresem liberalizacji zezwolenia Ministra Spraw Wewnętrznych nie są potrzebne w przypadku: Nabywania nieruchomości przez cudzoziemców mieszkających co najmniej od 5 lat w Polsce na podstawie karty stałego pobytu, Cudzoziemców mieszkających w Polsce co najmniej od 2 lat i nabywających nieruchomość, która będzie stanowiła współwłasność z ich polskim współmałżonkiem, Osób prawnych mających siedzibę w Polsce i nabywających w miastach na cele statutowe nieruchomości niezabudowane o łącznej powierzchni 0,4 ha oraz przy zakupach samodzielnych lokali mieszkalnych. Nabywania nieruchomości rolnych o powierzchni 1 ha (nabywanie nieruchomości w strefach przygranicznych wymaga zezwolenia niezależnie od powierzchni). Istniejące ograniczenia w przepływach kapitałowych objętych prawem dewizowym i związanych z publicznym obrotem papierami wartościowymi: są to ograniczenia w dopuszczeniu krajowych papierów wartościowych do zagranicznego rynku kapitałowego (dopuszcza się możliwość emisji zagranicą do 25% lub kwitów depozytowych bez zgody komisji papierów wartościowych) – Pełna liberalizacja wprowadzania papierów wartościowych na rynki zagraniczne planowane są na koniec 1999 r. zgodnie z harmonogramem umowy z OECD. Są to ograniczenia w nabywaniu przez osoby krajowe jednostek uczestnictwa zagranicznych przedsiębiorstw inwestycji zbiorowych nie mających formy papieru wartościowego oraz mających taką formę ale nie dopuszczonych do obrotu publicznego. jest to ograniczenie transferu kapitału mającego na celu spłatę długu poręczonego (gwarantowanego przez osobę zagraniczną na zlecenie osoby krajowej), ograniczenie transferowania zagranicę należności osób zagranicznych uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości w kraju. ograniczenia transferu kapitału w celu nabywania przez osoby krajowe innych niż papiery wartościowe instrumentów zagranicznego rynku pieniężnego. ograniczenie dopuszczenia krajowych krótkoterminowych papierów wartościowych dla zagranicznego rynku pieniężnego, ograniczenie transferu należności osób zagranicznych uzyskanych ze sprzedaży na krajowym rynku pieniężnym papierów wartościowych i innych instrumentów. ograniczenie posiadania przez krajowe podmioty rachunków w bankach zagranicą związanych z bieżącą działalnością. ograniczenie lokowania środków pieniężnych przez osoby krajowe w bankach za granicą i przez osoby zagraniczne w bankach w kraju. ograniczenia udzielania i zaciągania kredytów i pożyczek krótkoterminowych (poniżej 1 roku) niezwiązanych z inwestycjami bezpośrednimi i obrotem towarami, prawami na dobrach niematerialnych (chodzi o własność intelektualną) oraz świadczeniem usług ani przepływem kapitału osobistego. Niektóre z wymienionych ograniczeń mają wąski zasięg i ich usunięcie nie powinno wywoływać perturbacji w polskiej gospodarce. Istniejące ograniczenia będą usuwane stopniowo do końca 1999r. zgodnie z harmonogramem przyjętym przy wstąpieniu Polski do OECD Obawy jakie wiążą się z procesem liberalizacji przepływów kapitałowych dotyczą usunięcia ograniczeń w przepływie kapitałów krótkoterminowych. Usunięcie tych ograniczeń może powodować znaczne zakłócenia na rynku finansowym i tym samym wywołać trudności w zakresie bilansu płatniczego krajowej polityki monetarnej i polityki kursowej. W przypadku destabilizacji gospodarczej możliwa jest ucieczka kapitału z kraju. MOŻLIWOŚCI INWESTOWANIA NA TERENIE UNII EUROPEJSKIEJ PRZEZ FIRMY Z KRAJÓW EUROPY ŚRODKOWEJ I WSCHODNIEJ. Możliwości inwestowania na terenie UE przez firmy z krajów środkowoeuropejskich wynikają z postanowień układu europejskiego. Klimat inwestycyjny w krajach UE jest zróżnicowany ale generalnie jest korzystny dla inwestorów zarówno krajowych jak i zagranicznych. Niemcy- To najsilniejszy gospodarczo partner UE tzn. ma nie tylko najlepszą strukturę gospodarczą ale i największy rynek zbytu. Każdy przedsiębiorca rozważający możliwość inwestowania w Niemczech powinien wziąć pod uwagę: duży ale wysoce konkurencyjny rynek chłonny na nowe pomysły i produkty, swobodny dostęp do każdego innego rynku europejskiego, wysokie koszty siły roboczej, brak kontroli dewizowej + przystąpienie Niemiec do Europejskiej Unii Monetarnej, brak ograniczeń wywozu kapitału i zysków, możliwość procentowego udziału obecnego partnera w majątku firmy, możliwość inwestowania w każdej branży, Rząd Federalny podobnie jak rządy landów nie stosuje specjalnych zachęt wobec inwestorów zagranicznych gdyż odbywałoby się to kosztem inwestorów krajowych. Nie należy więc liczyć na możliwość skorzystania z instrumentów finansowego wsparcia przewidzianych wyłącznie dla obcych podmiotów ale jednocześnie rząd nie stosuje praktyk ograniczających swobodę działania inwestora zagranicznego. Przepisy podatkowe nie dyskryminują ani nie preferują obcych inwestorów. Przedsiębiorstwa będące własnością inwestorów zagranicznych są traktowane tak samo jak podmioty niemieckie. Możliwości wykorzystania programów promocji inwestycji w Niemczech. Środki promocji w nowych landach: granty inwestycyjne, subsydia inwestycyjne w przypadku gdy tworzone są nowe miejsca pracy, przyśpieszona amortyzacja majątku trwałego, zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, pożyczki ze specjalnego funduszu utworzonego częściowo z środków dawnego planu Marshala, obecnie dostępne także dla obcych inwestorów, możliwość taniego kupna majątku trwałego z ziemią włącznie. Formy prawne inwesytcji: Potencjalny inwestor zagraniczny ma swobodę wyboru jeśli chodzi o formę prawną przedsiębiorstwa. Najczęściej wybierane są następujące formy: spółka, filia, oddział. Spółka akcyjna – (A.G.) to bardzo popularna forma prawna ale trudna do założenia ze względu na długą procedurę i barierę co do postaci minimalnego kapitału zakładowego. Tylko duże firmy wybierają tą formę prawną. GmbH - to forma prawna najczęściej wybierana przez firmy zagraniczne działające na terenie Niemiec. Założenie GmbH jest prostsze i wymagany jest niższy kapitał zakładowy tj 50 tys DM. z czego połowa musi zostać wniesiona od razu. GmbH może zostać utworzone przez jedną osobę i nie ma ograniczeń co do max ilości wspólników. Gesllschaft burgerlicher Rechle – gdzie wymagana wielkość kapitału zakładowego wynosi 1000 DM co nie stanowi praktycznie żadnej bariery finansowej. Niezbędne jednak jest wyznaczenie pełnomocnika, który musi być obywatelem Niemiec.