Elementy składowe sprawozdania finansowego:- rachunek wyników
- bilans
- przepływy pieniężne
- informacja dodatkowa
- sprawozdanie zarządu z działalności
Analiza pionowa – czyli struktury, gdzie razem aktywa stanowią 100 % (dotyczy bilansu i rachunku wyników)
Analiza pozioma – to majątek i źródła jego finansowania. To jest grupa lub pozycja przeanalizowana w kontekście różnych grup czasowych, w układzie: miesięcy, kwartałów, lat
ANALIZA WSKAŹNIKOWA
1. wskaźniki rentowności – (I grupa)
a) ROA – wskaźnik rentowności aktywów
b) ROE – wskaźnik rentowności kapitału własnego
Wskaźniki te mówią nam ile groszy zysku przyniesie nam 1 złotówka nakładu.
2. wskaźniki płynności – (II grupa)
a) wskaźnik płynności bieżącej (ogólnej)
majątek obrotowy / zobowiązania krótkoterminowe
b) szybki wskaźnik płynności
majątek obrotowy – zapasy / zobowiązania krótkoterminowe
c) bardzo szybki wskaźnik płynności
majątek obrotowy – zapasy – należności / zobowiązania krótkoterminowe
3. wskaźnik obrotowości = efektywności = sprawnego działania – (III grupa)
a) spływ należności
średni stan należności * 365 / sprzedaż
b) spłata zobowiązań
średni stan zobowiązań * 365 / zakup
c) rotacja zapasów
średni stan zapasów * 365 / koszt własny sprzedaży
4. wskaźniki zadłużenia i obsługi długu – (IV grupa)
proporcja kapitału obcego do kapitału własnego (lub do pasywów)
5. wskaźniki rynku kapitałowego – (V grupa)
a) główny (price / erning)
cena 1 akcji / zysk 1 akcji
Zadanie 1
Tabela 1.19
Komponenty poszczególnych poziomów wyniku finansowego i wskaźnika produktywności (krążenia) majątku w cenach stałych w rozpatrywanym przedsiębiorstwie w latach 1995–1997 (w tys. zł)
zapasy - 1000
należności - 1600
środki pieniężne – 1000
Rozwiązanie:
1. wskaźniki dynamiki sprzedaży – (przychody ze sprzedaży YY / przychody ze sprzedaży XX) * 100%
a) 1996 / 1995
b) 1997 / 1995
c) 1997 / 1996
2. wskaźniki dynamiki pozostałych przychodów operacyjnych:
3. wskaźniki rentowności:
a) eksploatacyjny
b) operacyjny
c) gospodarczej
d) całkowity
e) bilansowy
Zysk na sprzedaży = przychody ze sprzedaży – koszty własne sprzedaży
Zysk operacyjny = zysk na sprzedaży + przychody operacyjne – koszty operacyjne
Zysk na działalności gospodarczej = zysk operacyjny + przychody finansowe – koszty finansowe
Zysk brutto = zysk na działalności gospodarczej + zyski nadzwyczajne – straty nadzwyczajne
Zysk netto = zysk brutto – podatek dochodowy od osób prawnych
4. wskaźniki rentowności majątku trwałego brutto dla 1995r.
Wskaźnik udziału majątku trwałego w majątku całkowitym
(majątek trwały / majątek całkowity) * 100% = (3000 / 6600) * 100% = 45,45%
majątek trwały netto = średni stan majątku trwałego brutto – średni stan umorzenia
majątek całkowity = majątek trwały netto + średni stan majątku obrotowego
Wskaźnik udziału majątku obrotowego w majątku całkowitym
(majątek obrotowy / majątek całkowity) * 100% = (3600 / 6600) * 100% = 54,54%
Wskaźnik struktury majątku
(majątek trwały / majątek obrotowy) * 100% = (3000 / 3600) * 100% = 83,33%
Wskaźnik udziału zapasów w majątku obrotowym
(zapasy / majątek obrotowy) * 100% = (1000 / 3600) * 100% = 27,78%
Wskaźnik udziału należności w majątku obrotowym
(należności / majątek obrotowy) * 100% = (1600 / 3600) * 100% = 44,44%
WSKAŹNIKI SŁUŻĄCE OCENIE SYTUACJI FINANSOWEJ:
Wskaźnik udziału kapitału własnego w kapitale łącznym
(kapitał własny / kapitał łączny) * 100% =
Wskaźnik udziału kapitału obcego w kapitale łącznym
(kapitał obcy / kapitał łączny) * 100% = (4060 / 6600) * 100% = 61,52%
Podstawowy wskaźnik struktury pasywów
[(kapitał własny + zysk netto) / kapitał obcy] * 100% =
Wskaźnik zadłużenia
(kapitał obcy / kapitał własny) * 100% =
Wskaźnik udziału kapitału długoterminowego w kapitale łącznym
[(kapitał własny + zobowiązania długoterminowe + rezerwy) / kapitał łączny] * 100% =
zobowiązania długoterminowe = kapitał własny + zobowiązania długoterminowe + rezerwy
zobowiązania długoterminowe = kapitał łączny – zobowiązania krótkoterminowe
Wskaźnik udziału kapitału krótkoterminowego w kapitale łącznym
(zobowiązania krótkoterminowe / kapitał łączny) * 100% =
Udział kapitału rezerwowego w kapitale własnym
(rezerwy / kapitał własny) * 100% =
WSKAŹNIKI ANALIZY SPRAWNOŚCI GOSPODAROWANIA ZASOBAMI
Wskaźnik obrotowości majątku całkowitego
przychody ze sprzedaży netto / średni stan majątku całkowitego =
średni stan majątku całkowitego = sumie aktywów
Wskaźnik obrotowości majątku trwałego
przychody ze sprzedaży netto / średni stan majątku trwałego – umorzenie =
Wskaźnik obrotowości majątku obrotowego
przychody ze sprzedaży netto / średni stan majątku obrotowego =
Wskaźnik obrotowości zapasów produktów gotowych w dniach
(średni stan zapasów / koszty działalności operacyjnej) * ilość dni =
koszty działalności operacyjnej = koszt własny sprzedaży – pozostałe koszty operacyjne
Wskaźnik obrotowości materiałów w dniach
(materiały / przychody ze sprzedaży) * ilość dni =
Wskaźnik obrotowości należności w dniach
(średni stan należności / przychody ze sprzedaży) * ilość dni =
Wskaźnik obrotowości kapitału własnego
przychody ze sprzedaży / średni stan kapitału własnego (bez wyniku netto roku obrotowego)=
Wskaźnik obrotowości kapitału obcego
przychody ze sprzedaży / średni stan kapitału obcego =
Wskaźnik obrotowości zobowiązań
(średni stan zobowiązań / zakupy) * ilość dni =
METODA KOLEJNYCH PODSTAWIEŃ
Zadanie 1
Wyszczególnienie Sprzedaż w sztukach Jednostkowe koszty własne Podatek akcyzowy od jednostki wyrobu Cena sprzedaży
1996 1997 1996 1997 1996 1997 1996 1997
Wyrób A 4000 2000 60 65 15 11 80 75
Wyrób B 4000 4000 90 90 25 20 120 115
Wyrób C 4000 6000 75 70 35 35 120 120
Wyrób D 4000 5000 60 60 30 34 95 100
Wyrób E 4000 4500 70 65 20 20 90 90
Wyrób F 4000 6500 180 170 20 20 200 200
1. obliczyć wielkość akumulacji na sprzedaży wyrobów gotowych i zysku
2. ustalić za pomocą metody różnicowania jakie czynniki, w jakim kierunku i z jaką siłą oddziałują na odchylenie bezwzględne zysku na sprzedaży wyrobów gotowych osiągniętego w 1997 roku w stosunku do roku 1996.
Rozwiązanie:
pyt. 1.
Wyszczególnienie Przychody ze sprzedaży w złotówkach Koszty własne przychodów ze sprzedaży Akumulacja na sprzedaży Podatek akcyzowy Zysk
1996 1997 1996 1997 1996 1997 1996 1997 1996 1997
Wyrób A 320000 150000 240000 130000 80000 20000 60000 22000 20000 -2000
Wyrób B 480000 460000 360000 360000 120000 100000 100000 80000 20000 20000
Wyrób C 480000 720000 300000 420000 180000 300000 140000 210000 40000 90000
Wyrób D 380000 500000 240000 300000 140000 200000 120000 170000 20000 30000
Wyrób E 360000 405000 280000 292500 80000 112500 80000 90000 0 22500
Wyrób F 800000 1300000 720000 1105000 80000 195000 80000 130000 0 65000
SUMA: 100000 225500
Akumulacja = przychody ze sprzedaży – koszty własne
Zysk na sprzedaży = akumulacja – podatek akcyzowy
Odp. Zmiana zysku – wzrost o 125 500 złotych w stosunku roku 1997 do roku 1996
Na zmianę zysku (wzrost o 125 500 złotych) miał wpływ:
a) zmiana wielkości sprzedaży
b) zmiana struktury asortymentowej sprzedaży
c) poziom cen sprzedaży
d) zmiana wysokości jednostkowych kosztów własnych bez podatku akcyzowego
e) zmiana wysokości podatku akcyzowego
pyt. 2.
Zysk na jednostce wyrobu gotowego w 1996 roku.
Wyszczególnienie Zysk na jednostce wyrobu gotowego Różnica w wielkości sprzedaży (1997 do 1996) Odchylenie bezwzględne zysku na sprzedaży wyrobów gotowych
Wyrób A 5 -2000 -10000
Wyrób B 5 0 0
Wyrób C 10 2000 20000
Wyrób D 5 1000 5000
Wyrób E 0 500 0
Wyrób F 0 2500 0
SUMA: 4000 15000
Wyszczególnienie Sprzedaż w roku 1997 Różnica ceny w stosunku do roku 1996 Odchylenie bezwzględne z tytułu zmiany ceny Różnica wysokości jednostkowych kosztów zmiennych Odchylenie bezwzględne z tytułu kosztów Różnica wysokości podatku akcyzowego Odchylenia bezwzględne w wysokości podatku akcyzowego
Wyrób A 2000 -5 -10000 -5 -10000 -4 -8000
Wyrób B 4000 -5 -20000 0 0 -5 -20000
Wyrób C 6000 0 0 5 30000 0 0
Wyrób D 5000 5 25000 0 0 4 20000
Wyrób E 4500 0 0 5 22500 0 0
Wyrób F 6500 0 0 10 65000 0 0
-5000 107500 -8000
Obliczyć:
1. wpływ zmian wielkości sprzedaży o odchylenie bezwzględne zysku
2. określ sumę stanowiącą różnicę między sumą zysku na sprzedaży w 1996 roku skorygowany o wskaźnik dynamiki sprzedaży a sumę zysku na sprzedaży w 1997 roku.
Sprzedaż w szt. 97 * koszty 96
Wskaźnik dynamiki=
Sprzedaż w szt. 96 * koszt 96
Sprzedaż = 100.000 * 1,27 – 100.000 = 27.000
Asortyment = odchylenie bezwzględne zysku na sprzedaży wyrobów gotowych – sprzedaż.
Odpowiedź:
Na zmianę zysku (wzrost o 125 500 złotych) miał wpływ:
- zmiana wielkości sprzedaży 27000
- zmiana struktury asortymentowej sprzedaży - 12000
- poziom cen sprzedaży 107500
- zmiana wysokości jednostkowych kosztów własnych bez podatku akcyzowego -5000
- zmiana wysokości podatku akcyzowego 8000
125.500
METODA KOLEJNYCH PODSTAWIEŃ (in. metoda łańcuchowa)
Zadanie 1
Wyszczególnienie Oznaczenia Rok poprzedni Rok bieżący
Liczba sprzedanych wyrobów w szt. q - ilość 5000 5300
cena sprzedaży w zł. p - cena 1600 1520
Jednostkowy koszt własny k - koszty 1450 1350
Wynik na pozostałej działalności operacyjnej (zł.) -15000 -12000
Wynik na działalności finansowej (zł.) 25000 30000
Wynik nadzwyczajny -30000 20000
Sprzedaż w złotówkach = 5000 * 1600 = 8.000.000
Koszt własny = 5000 * 1450 = 7.250.000
750.000
Sprzedaż w złotówkach = 5300 * 1520 = 8.056.000
Koszt własny = 5300 * 1350 = 7.155.000
901.000
1. Zmiany wielkości sprzedaży:
2. Zmiany wielkości ceny:
3. Zmiany wielkości kosztów:
Ad.1.
(5.300 * 1.600 – 5.300 * 1.450) – (750.000) = 45.000
Ad.2.
USTALANIE PROGU RENTOWNOŚCI I ANALIZA WRAŻLIWOŚCI:
Przykład 6.8 str. 180
WYSZCZEGÓLNIENIE
WIELKOŚĆ
Planowana produkcja wyrobu gotowego „W”
(w szt.)
8.000
Cena sprzedaży (w zł.)
1600
Jednostkowy koszt zmienny (w zł.)
1000
Całkowite koszty stałe (w tys. zł.)
3600
Na podstawie danych w tabeli należy:
1. obliczyć próg rentowności w wyrażeniu ilościowym
2. obliczyć próg rentowności w wyrażeniu wartościowym
Obliczenia:
Przychody ze sprzedaży = cena * wielkość produkcji
Przychody ze sprzedaży = koszty całkowite
Ad.1
Ad.2
Zadanie 1
I II III IV
Produkcja w szt. 2400 4600 5200 1200
Cena w zł. 12 15 10 20
Koszt zmienny jednostkowy (zł.) 6 8 5 12
Koszt stały (zł.) 10000 10000 10000 10000
Polecenia:
1. jednostkowa marża brutto dla poszczególnych wyrobów;
2. globalna marża brutto dla całej produkcji;
3. przychody ze sprzedaży dla poszczególnych produktów i całej produkcji;
4. próg rentowności wartościowy.
Ad. 1
Jedn. marża brutto = cena jednostkowa – koszt zmienny jednostkowy
I 12 – 6 = 6
II 15 – 8 = 7
III 10 – 5 = 5
IV 20 – 12 = 8
Ad. 2
I 6 * 2400 = 14400
II 7 * 4600 = 32200
III 5 * 5200 = 26000
IV 8 * 1200 = 9600
Suma: 82200
Ad. 3
I 12 * 2400 = 28800
II 15 * 4600 = 69000
III 10 * 5200 = 52000
IV 20 * 1200 = 24000
Suma: 173800
Ad. 4
I (10000 / 12 – 6) * 6 =
II (10000 / 15 – 8) * 15 =
III (10000 / 10 – 5) * 10 =
IV (10000 / 20 –12) * 20 =
Zadanie 2
I II III
Produkcja w szt. 2400 3000 5000
Jednostkowa marża brutto (zł.) 4 6 7
Koszty stałe 36600 36600 36600
Polecenia:
1. średnia jednostkowa marża brutto;
2. próg rentowności ilościowy.
Ad. 1
I 4 * 2400 = 9600
II 6 * 3000 = 18000
III 7 * 5000 = 35000
Suma: 62600
Ad. 2
I
II
III
Adam Mickiewicz "Dziady część III"