Wyszukiwarka:
Artykuły > Język Polski >

Dwa nurty polskiego baroku na przykladzie tworczosci wybranych autorow

Dwa nurty polskiego baroku na przykladzie tworczosci wybranych autorow. I – NURT DWORSKI – rozwijajacy się na dworach magnackich i krolewskim. Nurt ten reprezentowany jest przez Jana Andrzeja Morsztyna i Daniela Naborowskiego. Ten typ literatury uprawiany był na wzor europejski, zwlaszcza modna stala się poezja wloskiego Marina, którego nasladowali polscy poeci. Poezja dworska miala zaskakiwac odbiorce, dowodzic mistrzostwa autora, bawic i uatrakcyjniac uczty i rozmaite dworskie spotkania. Był to nurt kosmopolityczny, czyli czerpiacy ze wzorow zachodnich, im skladajacy uznanie, a z niechecia odnoszacy się do rodzimych, polskich tradycji. Przyklady : Marnosc, Do Anny – Naborowski; Cuda mlodosci, do trupa – Morsztyn; Do Trupa : istota utworu jest paradoks który postanowil ukazac poeta – podobienstwo miedzy zakochanym czlowiekiem a trupem. I to nie tylko sam pomysl jest zaskakujacy, szokowac może tez pointa : oto trup i zakochany sa do siebie podobni lecz w lepszej sytuacji jest nieboszczyk – zakochany bowiem nie może przerwac swych cierpien. „do anny” utwor ma forme listu poetyckiego Adresatem jest Anna. Podmiot liryczny pisze do niej list milosny, ale mowi w nim glownie o wartosciach przemijajacych, o smierci. Podmiot liryczny mowi w nastepnych wersach, o szczerym, prawdziwym uczuciu milosci do anny. Mimo tego ,ze wszystkie wartosci swiata przymijaja, jego uczucie do ukochanej jest trwale. Podkresla ona nieprzemijalnosc milosci. II – NURT ZIEMIANSKI – nurt sarmacki charakterystyczny dla szlacheskich dworkow ziemianskich, odleglych od miast, tetniacych wlasnym zyciem, kultywujacym wlasne tradycje. Zwany jest tez „swojskim” bo ta wlasnie literatura, odmiennie niż nurt dworski, przyklada ogromna wage do rodzinnej tradycji, wrecz tworzyla swoja wlasna szlachecka ideologie i swój polski rodowod uznawala za najwazniejszy. Tworcy to : Potocki, Jan Chryzostom Pasek. Nurt ten nazywa się sarmackim od slynnej teorii o Sarmatach, bardzo rozpowszechnionej w XVII w. i oddzialywujacej na puzniejsze epoki. Pasek : Pamietniki, Potocki : Nierzadem polska stoi, pospolite ruszenie.