Dumping
Dumping jest to sprzedaż towarów eksportowanych za granicę po cenach niższych niż w kraju. Przesłankami jego stosowania może być: dążenie do opanowania nowych rynków lub utrzymania pozycji na dotychczasowych poprzez wyeliminowanie lub ograniczenie konkurencji, zdobycie dodatkowych dewiz, zmniejszenie lub likwidacja nadwyżki podaży na rynku krajowym.
Dumping może być stosowany przez monopole, ewentualnie oligopole czasowo lub stale. Sprzyja mu protekcyjna polityka handlowa państwa. Wywołuje niekorzystne skutki: w kraju eksportera - konsumenci płacą wyższe ceny, pokrywając straty związane z niskimi cenami w eksporcie, w kraju importera - ograniczenie produkcji własnej wobec konkurencji tanich towarów importowanych. Po opanowaniu rynku eksporter podnosi ceny często do poziomu wyższego niż poprzednio.
Istnieje także dumping walutowy, polegający na świadomym zaniżaniu przez państwo kursu waluty krajowej w stosunku do walut obcych w celu zwiększenia konkurencyjności towarów własnych na rynkach międzynarodowych (ich ceny wyrażone w walutach obcych obniżają się) i zmniejszenia konkurencyjności towarów importowanych na własnym rynku (ich ceny wyrażone w walucie krajowej są wyższe). Prowadzi to do zwiększenia eksportu i ograniczenia importu, a zatem poprawy salda bilansu handlowego.
Istota dumpingu jest zbliżona do subsydiów: oba instrumenty oznaczają sprzedaż za granicę po cenie niższej od ceny sprzedaży na rynku krajowym.
Różnica polega na tym, że dumping jest stosowany przez przedsiębiorstwa, subsydia zaś przez rząd.
W pewnych sytuacjach przedsiębiorstwo może się zdecydować na sprzedaż za granicą :
po cenie niższej od ceny sprzedaży towaru na rynku krajowym (po uwzględnieniu kosztów transportu i ewentualnie innych kosztów) lub
poniżej ceny sprzedaży na innych rynkach eksportowych w celu np. wejścia na rynek zagraniczny, utrzymania się na nim w okresie recesji lub pokonania konkurentów.
W skrajnym przypadku przedsiębiorstwo może się zdecydować na sprzedaż poniżej kosztów produkcji.
Istotą dumpingu jest więc sprzedawanie takich samych produktów po różnych cenach.
Dumping jest kosztowny w kraju eksportującym i importującym.
Przedsiębiorstwo eksportujące, które sprzedaje po cenie dumpingowej za granicą, stara się zrekompensować swoje straty przez podniesienie cen na rynku wewnętrznym, jeśli oczywiście zajmuje dostatecznie silną pozycję. Tracą na tym konsumenci.
W kraju będącym importerem sprzedaż po cenach dumpingowych umożliwia konsumentom nabywanie tańszych produktów, ale godzi w interesy producentów krajowych.
Kraj dotknięty lub zagrożony skutkami dumpingu (podobnie jak subsydiów) ma prawo się bronić.
Jeśli dumping wywołuje szkodę lub jej groźbę dla rodzimych producentów, to kraj importujący ma prawo wyrównać warunki konkurencji i nałożyć cło antydumpingowe w wysokości tzw. marży dumpingu, tj. różnicy między wartością normalną, którą zazwyczaj jest cena sprzedaży danego towaru na rynku krajowym, a ceną dumpingową (ceną w eksporcie).
Obie sytuacje, tj. dumping i wywołana przez niego szkoda lub jej groźba, muszą być udowodnione.
W praktyce cła, zawyżone w stosunku do marży dumpingu, jak i samo postępowanie antydumpingowe (wyjaśniające, czy rzeczywiście miały miejsce dumping oraz szkoda lub jej groźba) często stają się dodatkową przeszkodą w handlu.
Adam Mickiewicz "Dziady część III"