|
|
|
|
Głównym bohaterem
"Zbrodni i kary" jest Raskolnikow, student, który zamordował starą
lichwiarkę i jej siostrę Lizawietę, oraz dokonał rabunku. Dostojewski
przedstawia drastyczny opis morderstwa, włącza dokładny opis ofiary i
techniki postępowania mordercy, śledzi reakcje psychiczne mordercy - można
powiedzieć, że mamy do czynienia z anatomią zbrodni. Nie jest to jednak
jedyne zagadnienie powieści. Raskolnikow
nie jest zwykłym mordercą - jest młodzieńcem inteligentnym, szereg przyczyn
składa się na motyw jego czynu, analizuje pojęcie moralności, rozmawia
teoretycznie o istocie zabijania, prowadzi obserwacje kłamstwa i rozważa je
jako zjawisko, dyskutuje w gronie kolegów. Raskolnikow czuje się jednostką
wybitną, taką, której nie dotyczą marne, ziemskie kategorie dobra, zła,
prawa, kary. Jest on pełen pychy, czuje się niejako uprawniony do mordu, w
głębi swej psychiki znajduje aprobatę zbrodni, czyni to teraz z ciekawości,
czuje się niemal kimś, kto przysłużył się ludzkości. Raskolnikow był dla
siebie autorytetem. Po
dokonaniu zbrodni, morderca zmienia się. Dostojewski obserwuje reakcje
przestępcy, stany niemal chorobowe, poczucie osaczenia, narastającą
niepewność, swoistą interpretację wszelkich pytań, rozmów, spotkań.
Wewnętrzne przemyślenia, niemożność spokoju, zmiany pojęć i uczuć - nienawiść
do tych, których przedtem kochał. Ciągłe analizy doprowadzają wreszcie do
poczucia wewnętrznej pustki, załamania, w końcu także do potrzeby
oczyszczenia - pokory i wyrzeczeń. Sonia go uświadamia i Raskolnikow sam zgłasza
się na policję. Przyznał się, upokorzył, został skazany na zesłanie i katorgę
na Syberii. Mimo to, nie zaakceptował on nowej moralności od razu.
Potrzebował roku, by zrozumieć, zmienić się, nawiązać kontakt ze
współwięźniami. Emocjonalna natura bohatera, której nie zanalizował on zanim podjął realizację planu, nie wytrzymała presji i pokonała go. |
|
czerwone wino
Mit grecki - pojęcie i podział
Biblia
Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy, ascety - świętego, oraz kochanka
Quo Vadis
"Treny" J. Kochanowskiego
Topos śmierci w kulturze i sztuce średniowiecza
Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II, IV, I
Molier "Świętoszek" - charakterystyka Tartuffe'a
Filozofowie greccy.
Barok - literackie i ideowe wyznanie epoki
Henryk Sienkiewicz „Potop”
Barok - charakterystyka epoki.
„Pan Tadeusz” czyli Ostatni zajazd na Litwie...
Filozofia starożytnej Grecji i Rzymu
Wizja Boga, świata i człowieka...
Prometeizm i mesjanizm w "Dziadach części III" Adama Mickiewicza
Wybrane mity greckie, ich sens oraz ponadczasowy charakter
"Świętoszek” Molier’a – charakterystyka postaci
Porównaj dwie wybrane relacje literackie z życia w obozach