Cykl adaptacji ludzi do zmiany według E. Scheina
Model cyklu adaptacyjnego K.Lewina i E.Scheina
K.Lewin opracował model procesu wprowadzania zmian, zwany też modelem cyklu adaptacyjnego, który następnie został rozwinięty przez E.Scheina i innych autorów. Obecnie model ten cieszy się dużą popularnością. W wersji przedstawionej przez R.Webbera model adaptacyjny składa się z czterech następujących sekwencji:
1) Wywoływanie niezadowolenia. Ludzie nie są skłonni akceptować zmiany, dopóki są zadowoleni z istniejącej sytuacji. Dlatego zasadą wprowadzania zmian jest, że niezadowolenie musi wyprzedzać zmianę. Aby osiągnąć pożądany stan niezadowolenia kierownik może wybrać jeden z trzech sposobów zachowania się:
· nie robić niczego i czekać, aż ludzie uświadomią sobie potrzebę zmian,
· wywołać lęk, wytworzyć poczucie zagrożenia,
· wywołać nadzieję i powiedzieć, o ile będzie lepiej, jeśli ludzie się zmienią ,
2) Rozmrażanie. Do zasadniczych elementów należą:
· zlikwidowanie poparcia dla dawnych postaw,
· nasycenie otoczenia nowymi wartościami do osiągnięcia,
· minimalizacja wzmocnienia zmian w pożądanym kierunku.
3) Konwersja, czyli faza zmieniania. Jest to faza, w której wprowadza się właściwą zmianę. Konwersja przebiega zwykle najefektywniej w warunkach partycypacji. Ludzie popierają to, co współtworzą. Ludzie, których zmiana dotyczy, muszą otrzymać prawo aktywnego uczestnictwa i mieć poczucie współwłasności planów i przeprowadzanych zmian.
4) Ponowne zamrożenie. W tej fazie winno nastąpić ustabilizowanie zmienionej sytuacji i scalenie wielu różnych zaistniałych zmian. Kierownik musi podtrzymywać zaszczepione zmiany w zachowaniach podwładnych, bo jeśli tego nie zrobi, a zwłaszcza jeśli środowisko podwładnego skrytykuje nowy sposób bycia, wówczas z trudem nabyte postawy wygasną.
Do technik "zamrażających" zmianę należą:
· częste nagrody udzielane przez kierownika
· samolubne lub indywidualistyczne kończy się śmiercią lub niewolą,
· poparcie ze strony współpracowników w organizacji,
· odizolowanie od poprzedniego układu społecznego, jeśli ów układ nie akceptuje zmiany.
Adam Mickiewicz "Dziady część III"