Wyszukiwarka:
Artykuły > Epoka - Barok >

Charakterystyczne cechy poetyki baroku (Naborowski, Morsztyn)


BAROK

Epoka będąca przejawem kryzysu ideałów humanistycznych (filozofii, harmonii, ładu - Sęp Szarzyński, Treny Kochanowskiego).

Świadomość egzystencji w nietrwałym świecie, a zarazem jego nieskończoność.

Wewnętrzne rozdarcie jednostki.

Nietrwałość wartości religijnych - reformacja.

Poczucie zagrożenia, materializm bytu.

Dwa wzory kultury: ziemiański - wzorowanie na tradycji wsi spokojnej, kult ojczystych pamiątek i realiów, zbliżenie z tradycjami ludowymi - stylizacje ludowe (Morsztryn) i dworskie - lansowana przez wielkie dwory kultura europejska (Naborowski, Morsztytn).

Sarmatyzm przejawem pychy i egoizmu szlachty.

Trudna sytuacja wewnętrzna i zewnętrzna kraju.

Kontrreformacja i ograniczenia kulturowe z nią związane.

MORSZTYN

Jego twórczość inspirowana była marinizmem (Marini) - zastosowanie konceptualizmu

Stosowanie kontrastów (Do trupa)

Stosowanie tzw. summatio w zakończeniu zebranie myśli wcześniej wyrażonych.

Wybrał postawę zgadzającego się na piękny (lecz nietrwały) świat, cieszył się jego urokami i używał rozkoszy ziemskich.

Jego styl (błahość tekstu przy zastosowaniu wielu środków artystycznych - przenośnie, porównania) podporządkowany był życiu salonowemu, w atmosferze flirtów. Jednocześnie wykazywał się wysoką znajomością reguł poetyckich i językowych.

Piękność utworów o tematyce miłosnej przy jednoczesnym podnoszeniu poziomu kunsztu artystycznego (Na kwiatki, Niestatek)

Zastosowanie kontrastu i jednoczesnego porównania w sonecie Do trupa.

DANIELEK NABOROWSKI

Podejmował próby rozwiązania zagadki bytu ludzkiego. Starał się odnaleźć swoje miejsce na ziemi, poszukiwał wartości nadających sens ludzkiego życiu.

Poezja o wysokim kunszcie artystycznym.

Duchowe wartości jako jedyne trwałe rzeczy na ziemi (dobra materialne o które tak usilnie zabiegają ludzie - przeminą) - Marność.

Wiersze charakteryzują się tonem moralizatorskim (pouczającym).

Teoria przemijania świata jako cech charakterystycznych baroku.

Przewaga formy nad treścią, np. Na oczy królewny angielskiej - tu także hiperbola.

Bogactwo środków stylistycznych.

Miłość jako rzecz wieczna, nieprzemijająca (Do Anny) Miłość ku tobie, Anno, me kochanie, wszystkim czasem nie ustanie.

Sens ludzkiego życia to cnota Cnota grunt wszystkiemu - Sama cnota i sława, która z cnoty płynie nade wszystko to wiecznie trwa i wiecznie słynie.