Wyszukiwarka:
Artykuły > Studia >

Bankowość - teoria i zadania

Bankowość - teoria i zadania BANKOWOŚĆ 1. system bankowy w Polsce 2. polityka pieniężna w Polsce 3. charakterystyka zjawisk konsolidacji w polskim sektorze bankowym 4. strategia marketingowa banków w Polsce 5. home banking i internet banking jako nowe produkty bankowe w Polsce 6. tendencje i prognozy rozwoju kart płatniczych w Polsce Bank – instytucja finansowa zajmująca się gromadzeniem, przechowywaniem i pożyczaniem środków pieniężnych w zamiarze wypracowania zysku oraz funkcjonowania jako instytucja zaufania publicznego. Operacja bankowe: o aktywne – udzielanie pożyczek i kredytów o bierne (pasywne) – gromadzenie pieniędzy w postaci lokat o pośrednicząco – rozliczeniowe – czyli inaczej usługowe – wpłaty, wypłaty, zakładanie rachunków System bankowy: - bank centralny - banki komercyjne - banki specjalne (depozytowo – kredytowe, przemysłowe, rolne) - spółdzielnie kredytowe - kasy oszczędnościowe Funkcje Banku Centralnego NBP: o emisyjna – emitent pieniędzy o bank banków – jest bankiem rezerwowym dla banków komercyjnych; tworzy dwa rodzaje pieniądza – gotówkowy i rezerwowy, reguluje wielkość pieniądza tworzonego przez banki komercyjne, reguluje obrót emitowanego pieniądza, kształtuje płynność całego systemu bankowego, kształtuje zasób kredytowy banków komercyjnych o jest bankiem gospodarki narodowej – jest bankiem państwa, ma możliwość udzielania kredytów dla rządu Podaż pieniądza – są to środki znajdujące się w dyspozycji podmiotów nie bankowych. Podaż pieniądza tworzy głównie gotówka w obiegu oraz środki na rachunkach bankowych. Zależy od wielkości kreacji pieniądza dokonanej przez banki, a wielkość ta zależy od ilości udzielonych kredytów. Planowana jest przez bank centralny przy pomocy instrumentów polityki pieniężnej. Popyt na pieniądz – środki zaplanowane przez gospodarstwa domowe dla pokrycia określonych wydatków. Kreacja pieniądza następuje przy akcji kredytowej banków komercyjnych. Kreacja pieniądza gotówkowego następuje w momencie gdy banki komercyjne zamieniają pieniądze znajdujące się w banku centralnym na gotówkę. Środki które znajdują się na rachunkach w banku centralnym tworzą pieniądz rezerwowy. Multiplikator – jest to inaczej mnożnik pieniądza wkładowego (znaleźć). Ocena zdolności kredytowej – jest to określenie stopnia ryzyka na jakie narażony jest bank przy udzielaniu kredytów. Może to być ryzyko aktywne, wynikające z niepewności czy przyszły kredytobiorca będzie w stanie spłacić kredyt wraz z odsetkami (ryzyko straty, utraty płynności, utraty zabezpieczenia), lub ryzyko pasywne niezależne od banku, związane ze zmianą stopy procentowej, wartości pieniądza, zmianą kursu walutowego. Ocena zdolności kredytowej osoby fizycznej matodą credit sxcoring (metodą punktową) – składa się z dwóch grup: 1. ocena danych osobistych kredytobiorcy do których zaliczamy: o stan rodzinny o sytuację mieszkaniową o zatrudnienie o ocenę zewnętrzną 2. ocena sytuacji majątkowej o ocena majątku kredytobiorcy o dochody o stałe zobowiązania o zaciągnięte kredyty o posiadane zabezpieczenia Żeby otrzymać kredyt, kredytobiorca musi uzyskać clit off score – minimalną liczbę punktów, które musi otrzymać kredytobiorca aby uzyskać kredyt. Ocena zdolności kredytowej podmiotów gospodarczych – składa się z czterech grup: 1. ocena dotychczasowej działalności kredytobiorcy o ocena osobowości i kwalifikacji kierownictwa firmy o ocena solidności i punktualności w sporządzaniu informacji finansowych i dostarczaniu ich do banku o ocena klienta pod względem regularności i terminowości pokrywania zobowiązań 2. dane uzyskane od osób trzecich 3. analiza bilansu rocznego o ocena wyniku finansowego - wynik z poprzedniego okresu - podatki - źródła osiągniętego wyniku o ocena struktury bilansu - ocena struktury majątku firmy - ocena udziału kapitału własnego w całości kapitału - ocena płynności firmy o ocena trendu rozwojowego, w tym ryzyka brane pod uwagę przez bank: - ryzyko spadku popytu - ryzyko spadku ceny - ryzyko wzrostu kosztów produkcji - ryzyko opóźnienia w realizacji inwestycji - ryzyko zmiany stopy procentowej - ryzyko związane z działalnością konkurencji - ryzyko kursowe 4. analiza prawnego zabezpieczenia kredytu Metoda analizy dyskryminacyjnej – uzupełniająca do punktowej – polega na prognozie niewypłacalności przedsiębiorstwa. Credit rationing – wybór firm spośród spełniających warunki do udzielenia kredytu dla których wystarczy pula pieniędzy przeznaczona na kredyty. Selekcja portfolio – (znaleźć) Kredyt – środki pieniężne które bank przeznacza dla kredytobiorcy na określony cel i okres, natomiast kredytobiorca zobowiązuje się do spłaty kredytu wraz z odsetkami. Elementy umowy kredytowej: 1. strony umowy kredytowej 2. kwota, waluta kredytu 3. czas trwania kredytu 4. oprocentowanie 5. harmonogram spłat 6. zabezpieczenia 7. termin postawienia kredytu do dyspozycji kredytobiorcy Koszt kredytu: o prowizja przygotowawcza – jednorazowa i prowizja od zaangażowania – płacona od niewykorzystanej części kredytu o odsetki o odsetki karne za nieterminowe spłaty o zabezpieczenia o opłaty manipulacyjne RATY STAŁE lp Rata kapitałowa odsetki Kapitał zadłużenie 012345 RRRRRR O1= Kso x dO2= Ks1 x dO3= Ks2 x dO4= Ks3 x dO5= Ks4 x d K1= R – O1K2= R – O2K3= R – O3K4= R – O4K5= R – O5 K0 = KKs1 = Ks0 – K1Ks2 = Ks1 – K2Ks3 = Ks2 – K3Ks4 = Ks3 – K4Ks5 = Ks4 – K5 K – kapitał d – stopa procentowa między kolejnymi ratami spłat kredyt n – ilość rat O – wartość odsetek Ks – kapitał pozostający do spłaty R – rata kapitałowa R = K x d( 1 + d )n / ( 1 + d )n – 1 Zadanie K = 12000 W = 0,212158 % = 24% R = 25% d = 2% Lp Rata kapitału odsetki kapitał zadłużenie 012345 25462546254625462546 2401941479950 23062352239924472496 120009634734249432496- Zadanie – pożyczamy kapitał z banku w wysokości 45000, oprocentowanie wynosi 21%, kredyt udzielony jest na 2 lata, a spłacamy go co 4 miesiące. K = 45000 W = 0,209796 % = 21% n = 6 d = 7% Lp Rata kapitału odsetki kapitał zadłużenie 0123456 944194419441944194419441 31502710223817341195618 629167317203770782468823 45000387093197824775170688822-1 56646 11645 45001 Polityka pieniężna – oddziaływanie państwa na gospodarkę za pośrednictwem pieniądza. Rodzaje: o restrykcyjna (tzw. twardy pieniądz) o ekspansywna (miękki pieniądz) Instrumentami polityki pieniężnej są: o stopa procentowa kredytu refinansowego o stopa rezerw obowiązkowych o stopa rezerw specjalnych o operacje otwartego rynku Celem podstawowym jest ograniczenie ilości pieniądza do wielkości niezbędnej do właściwego spełniania przez pieniądz funkcji środka płatniczego i gromadzenia oszczędności. Celem pośrednim powinna być kontrola podaży pieniądza, kontrola kursu walutowego, kontrola stóp procentowych. I. Rachunek odsetek prostych PV – wartość obecna n – okres r – stopa % FV – wartość przyszła FV = PV + PV x n x r = PV ( 1 + n x r ) II. Rachunek odsetek złożonych, wartość przyszła przy kapitalizacji rocznej FV = PV ( 1 + r )n III. wartość przyszła przy wielokrotnej kapitalizacji w ciągu roku n – liczba lat m – ilość równych okresów kapitalizacji w okresie rocznym FV = PV ( 1 + r/m ) n x m IV. Wartość obecna przy rocznej kapitalizacji d – roczna stopa dyskontowa PV = FV x 1 / ( 1 + d )n V. Wartość obecna przy wielokrotnej kapitalizacji w ciągu roku PV = FV x 1 / ( 1 + d/m ) n x m 1) oblicz ile będzie warta kwota 1000 ulokowana w banku na 3 lata gdy bank zaoferuje nam oprocentowanie w wysokości 14% w skali roku, a odsetki naliczane są wg rachunku odsetek prostych. 2) jaka powinna być roczna stopa procentowa aby kapitał początkowy w wysokości 900 wzrósł po 4 latach do kwoty 1200 bez kapitalizacji odsetek. 3) jaką kwotę należy zdeponować w banku na 32% aby po 3 latach wzrosła do 500 przy założeniu że kapitalizacja odsetek jest coroczna. 4) z kapitału w wysokości 100 za 2 lata chcemy uzyskać 250. na jaki procent musimy złożyć kapitał do banku aby przy rocznej kapitalizacji odsetek osiągnąć założony cel. 5) kwota w wysokości 100 zostanie ulokowana na r-ku bankowym oprocentowanym 21% w skali roku na 3 lata. Oblicz przyszłą wartość tej kwoty przy kapitalizacji półrocznej i kwartalnej. 1) PV = 1000 FV = 1000 (1 + 3 x 0,14 ) = 1420 n = 3 r = 14% 2) PV = 900 n = 4 FV = 1200 r = ? FV = PV ( 1 + n x r ) / : PV 1 + n x r = FV / PV n x r = FV / PV – 1 / : n r = ( FV / PV – 1 ) : n r = ( 1200 / 900 – 1 ) : 4 = 0,083 = 8,3% 3) PV = ? n = 3 FV = PV ( 1 + r )n / ( 1 + r )n r = 32% PV = FV / ( 1 + r )n FV = 500 PV = 500 / ( 1 + 0,32 )3 = 217,48 4) FV = 250 PV = 100 FV = PV ( 1 + r )n / : PV n = 2 FV / PV = ( 1 + r )n r = ? Ö FV / PV = 1 + r r = Ö FV / PV - 1 r = Ö 250 / 100 - 1 = 0,581 = 58,1% 5) PV = 100 r = 21% n = 3 FV = 100 ( 1 + 0,21 / 2 ) 3x2 = 182,04 m = 2 PV = 100 r = 21% n = 3 FV = 100 ( 1 + 0,21 ? 4 ) 3x4 = m = 4 Wartość obecna – jest to wartość jaką posiada dzisiaj kwota pieniądza, którą będziemy dysponować w przyszłości. Przekształcenie wartości przyszłej w wartość obecną nazywamy dyskontowaniem. Zad 1. Za 4 lata nastąpi wykup obligacji o wartości nominalnej 10000. jaka jest obecna wartość wykupu obligacji jeśli założymy stopę dyskontową na poziomie 18%. Kapitalizacja jest roczna. Zad. 2. roczna stopa dyskontowa wynosi 20%. Jakie są bieżące wartości kwoty 400 złotych po upływie 4 lat i przy założeniu kapitalizacji półrocznej i kwartalnej. 1) PV = FV x 1 / ( 1 + d )n PV = 10000 PV = 10000 x 1 / ( 1 + 0,18 )4 = d = 18% = 10000 x 1 / 1,94 = 5154,64 n = 4 PV = ? 2) d = 20% FV = 400 PV = FV x 1 / ( 1 + d/m )n x m = n = 4 400 x 1 / ( 1 + 0,20/2 )4x2 = 186,60 m = 2 d = 20% FV = 400 PV = 400 x 1 / ( 1 + 0,20/4 ) 4x4 = 183,48 n = 4 m = 4 formy konsolidacji : - fuzja sensu stricto – przy bankach o podobnych rozmiarach - przyjazne połączenie – zróżnicowane rozmiary i potencjały - wrogie przejęcie – zwrócenie się inwestora bezpośrednio do właściciela banku. Lp Kapitał Odsetki Rata kapitału Zadłużenie 123456 600006000060000600006000060000 2160018000144001080072003600 816007800074400708006720063500 30000024000018000012000060000- S 360000 75600 Podział kredytów ze względu na przedmiot kredytu - obrotowy (krótkoterminowe i średnioterminowe na działalność bieżącą) - inwestycyjny (przeważnie długoterminowe) Ze względu na formę kredytu: - w rachunku bieżącym (przekroczenie salda w rachunku bieżącym Ze względu na czas trwania: - krótkoterminowe – do 1 roku - średnioterminowe – do 3 lat - długoterminowe – powyżej 3 lat Ze względu na sposób wykorzystania i spłatę kredytu: - kredyt w formie doraźnej transakcji kredytowej - linia kredytowa (odnawialna i nieodnawialna) Kredyty: - rolowany – przesuwany termin spłaty - pomostowy – nie mamy spełnionych wszystkich wymaganych warunków potrzebnych do uzyskania kredytu (np. hipoteka), a mimo to dostajemy go. Podział ze względu na formę prawnego zabezpieczenia: - zabezpieczenie osobiste - zabezpieczenie rzeczowe - kredyt lombardowy - kredyt hipoteczny Ze względu na kryterium preferencyjności: - komercyjne - preferencyjne Ze względu na osobę kredytobiorcy: - gospodarcze - konsumpcyjne Ze względu na walutę kredytu: - złotówkowe - walutowe Ze względu na sposób oprocentowania: - o stałym oprocentowaniu - o zmiennym oprocentowaniu Rodzaje zabezpieczeń: o osobiste (kredytobiorca odpowiada całym majątkiem) - gwarancja bankowa - weksel własny in blanco - poręczenie (terminowe i bezterminowe) - awal – poręczenie wekslowe – poręczenie za osobę zobowiązaną wekslowo - przelew wierzytelności czyli cesja – umowa między kredytobiorcą lub osobą trzecią a bankiem który udziela kredyt na mocy której następuje przeniesienie praw na bank do czasu otrzymania określonej kwoty od cedenta - przystąpienie do długu – do kredytu bankowego przystępuje osoba trzecia w charakterze solidarnego dłużnika - pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem bankowym o rzeczowe – odpowiedzialność osoby dającej zabezpieczenie ograniczona jest do poszczególnych składników majątku - zastaw - przewłaszczenie na zabezpieczenie (przeniesienie na bank rzeczy ruchomych) - kaucja - blokada środków na rachunku bankowym - hipoteka 1) Przyszła wartość pieniądza przy zmiennej stopie procentowej dla 1 roku FV1 = PV ( 1 + r ) Dla 2 roku FV2 = PV ( 1 + r2 ) Dla n – tego roku FVn = PV ( 1+ r1 ) ( 1 + r2 )...... ( 1 + rn ) 2) przyszła wartość pieniądza przy zmiennej stopie procentowej i m – kapitalizacji w ciągu roku r1 ® r1 / m r2 ® r2 / m rn ® rn / m FVn = PV ( 1 + r1 / m )m ( 1 + r2 / m )m ....... ( 1 + rn / m )m 3) Obecna wartość pieniądza przy zmiennej stopie procentowej PV = FV x 1 / ( 1 + d1 ) x 1 / ( 1 + d2 ) x.........x 1 / ( 1 + dn) 4) Obecna wartość pieniądza przy zmiennej stopie procentowej i m – kapitalizacji w ciągu roku d1 ® d1 / m d2 ® d2 / m dn ® dn / m PV = FV x 1 / ( 1 + d1 / m )m x 1 / ( 1 + d2 / m )m x .... x 1 / ( 1 + dn / m )m !) zamierzam ulokować kwotę 10000 na okres 3 lat w banku. Bank zastrzega sobie jednak możliwość zmiany oprocentowania lokaty. Przewiduje, że oprocentowanie w 1 roku wyniesie 22%, w drugim 21%, w 3 roku 20%. Oblicz jaką kwotę otrzymamy po upływie 3 lat. 2) możemy ulokować kwotę 1000 na okres 3 lat na rachunku bankowym. Przewidywana stopa procentowa w 1 roku – 20%, a odsetki kapitalizowane będą co pół roku. W drugim roku stopa procentowa wyniesie 18% i kapitalizacja będzie kwartalna, w trzecim roku stopa 21% a kapitalizacja roczna. Jaką kwotę otrzymam po 3 latach? 3) pewna inwestycja przyniesie nam 10tys za 4 lata. Ile musimy zainwestować w dniu dzisiejszym jeśli stopa dyskontowa wyniesie odpowiednio dla 1 roku – 15%, dla 2 – 16%, 3 – 18%, dla 4 – 20%. 4) jaka jest bieżąca wartość kwoty 6500 którą otrzymamy za 3 lata jeśli odsetki są kapitalizowane przez pierwsze 2 lata półrocznie, a stopa dyskontowa wynosi w 1 roku – 19%, w 2 – 20%, w 3 - 21%. W 3 roku kapitalizacja jest kwartalna. 1) PV3 = 10000 ( 1 + 0,22 ) ( 1 + 0,21 ) ( 1 + 0,20 ) = 10000 x 1,22 x 1,21 x 1,20 = 17714,40 2) FV3 = 1000 ( 1 + 0,20/2 )2 ( 1 + 0,18/4 )4 ( 1 + 0,21/1 )1 = 1742,30 3) PV = 10000 1/ (1 + 0,15) 1/ (1 + 0,16) 1/ (1 + 0,18) 1/ (1 + 0,20) = = 10000 x 1/1,15 x 1/1,16 x 1/1,18 x 1/1,20 = 5294,00 4) PV = 6500 x 1/ (1 + 0,19/2 )2 x 1/ (1+ 0,20/2 )2 x 1/ (1+0,21/4)4 = 3650,40 Na zaliczenie – operacje aktywne i pasywne, funkcje banku, wartość przyszła i obecna, stopa dyskontowa, port folio, rachunek odsetek prostych, multiplikator.