Wyszukiwarka:

Wszędzie ------------------ Artykuły Newsy Informacje Linki Pliki

OUTSOURCING Outsourcing jest interesującą koncepcją zarządzania, która pojawiła się w latach osiemdziesiątych, ale tak naprawdę była już znana wcześniej. Pojęcie outsourcingu wywodzi się z połączenia dwóch słów angielskich: outside – zewnętrzny, zewnątrz, od zewnątrz i resource – zasoby , zapasy, środki, możliwości. Zastosowanie tej koncepcji zarządzania łączy się z nowym spojrzeniem na funkcję zaopatrzenia, a także na działalność usługową prowadzoną w przedsiębiorstwie. Tę ostatnią coraz częściej powierza się specjalistycznym firmom. Outsourcing jest to długoterminowa współpraca między dwiema firmami, której celem jest osiągnięcie określonych wyników. Polega ona na wyniesieniu wykonywania pewnych czynności na zewnątrz, zlecając ich wykonanie innej firmie. Początkowo outsourcing obejmował swoim zakresem tylko czynności będące pomocniczymi dla firmy, np. sprzątanie, masowa wysyłka korespondencji. W chwili obecnej coraz więcej istotnych dla firmy czynności wykonywanych jest przez firmy zewnętrzne. Nowa treść funkcji zaopatrzenia Wprowadzenie outsourcingu do firmy oznacza nowe spojrzenie na funkcję zaopatrzenia. W ujęciu tradycyjnym wszystkie niezbędne do produkcji części oraz komponenty do maszyn i urządzeń wytwarzano na miejscu. Wyroby i podzespoły sprowadzano także z zewnątrz, korzystając z wielu źródeł. Szukano dostawców oferujących produkty po korzystnych dla firmy cenach. Właśnie ze względu na nie często zmieniano dostawców. Firmy zabiegały o to, by komponenty były nowoczesne, dlatego we własnym zakresie prowadziły badania produktów, technologii, itp. Była to działalność kosztowna, na którą mogły sobie pozwolić tylko nieliczne przedsiębiorstwa. Nowe ujecie funkcji zaopatrzenia zakłada przede wszystkim koncentrację na kluczowych obszarach działania firmy. Oznacza to rezygnację z produkcji szerokiej gamy części, na rzecz tych najważniejszych. Pozostałe komponenty zostają dostarczane przez partnerów – taką nazwę nadaje się firmom dostawczym. Przedsiębiorstwo kupuje od swych partnerów know-how – nie musi się więc starać o rozwijanie własnych badań. Stosunki zaopatrzenia w outsourcingu oparte są na innych zasadach niż w tradycyjnym modelu dostaw i są podporządkowane strategii firmy. Podstawową sprawą w outsourcingu jest wybór przedsiębiorstwa kooperującego. W kontaktach z kooperantami zaleca się: zawierać umowy na zasadach równości i obopólnych korzyści, wykorzystywać innowacyjne możliwości systemów informacyjnych, zwiększać odpowiedzialność dostawców za zapewnienie odpowiedniej jakości rozwijać partnerską współpracę na szczeblu operacyjnym. Zasady ogólne outsourcingu Wydzielenie funkcji ze struktury przedsiębiorstwa (outsourcing) może być rozważane tylko wówczas, gdy w otoczeniu przedsiębiorstwa istnieje, bądź może być stworzona, stabilna i konkurencyjna oferta usług ukierunkowanych na realizację wydzielonej funkcji. Musi być ono podporządkowane celom strategicznym rozwoju przedsiębiorstwa. Decyzja o wydzieleniu funkcji musi być poprzedzona wszechstronnymi i wnikliwymi analizami, obejmującymi aspekty: organizacyjne, kadrowe, techniczne, terytorialne, prawne i własnościowe. Wydzielenie funkcji nie może przyczynić się do osłabienia lub utraty kontroli nad prowadzoną działalnością gospodarczą. Wydzielanie funkcji oznacza nie tylko zmianę zasad realizacji funkcji, ale również restrukturyzację przedsiębiorstwa macierzystego. Wydzielanie tych zadań powinno się odbywać na podstawie szczegółowego planu.  Rodzaje outsourcingu Można wyodrębnić dwa podstawowe rodzaje outsourcingu: outsourcing kontraktowy (zwany zewnętrznym) outsourcing kapitałowy (zwany wewnętrznym) Z outsourcingiem kontraktowym mamy do czynienia, gdy rezygnujemy z realizacji funkcji w przedsiębiorstwie i przekazujemy jej wykonanie niezależnemu podmiotowi gospodarczemu na podstawie kontraktu, tzn. porozumienia lub umowy. Oznacza to likwidację wszystkich elementów związanych z realizacją funkcji, a więc zwolnienie pracowników, sprzedaż bądź likwidację majątku, likwidację komórki organizacyjnej. Przykłady outsourcingu kontraktowego: rezygnacja z zatrudniania radców prawnych i zlecenie obsługi prawnej przedsiębiorstwa kancelarii prawnej likwidacja własnej księgowości i zlecenie usług księgowych do biura rachunkowego likwidacja własnej straży przemysłowej i zlecenie usług ochrony mienia przedsiębiorstwa firmie ochroniarskiej Zalety outsourcingu kontraktowego: uproszczone struktury, redukcja problemów zarządzania pełna swoboda doboru wykonawcy, efekty konkurencji ograniczenie zaangażowania i odpowiedzialności za realizację funkcji efekty specjalizacji rynkowej Wady outsourcingu kontraktowego: konieczność zwolnień pracowników ograniczenie możliwości kontroli ewentualne straty z tytułu sprzedaży lub likwidacji majątku ograniczone możliwości planowania strategicznego działalności Z outsourcingiem kapitałowym mamy do czynienia, gdy wydzielamy funkcję z przedsiębiorstwa w postaci powiązanej kapitałowo spółki-córki. Oznacza to, że elementy związane z realizacją funkcji w ramach przedsiębiorstwa nie ulegają likwidacji, lecz są przekazywane do nowego podmiotu gospodarczego, czyli spółki-matki. Przykłady outsourcingu kapitałowego: wydzielenie działalności serwisowej ze struktury przedsiębiorstwa w postaci spółki-córki serwisowej wydzielenie działalności socjalnej ze struktury przedsiębiorstwa w postaci spółki-córki socjalnej wydzielenie transportu zewnętrznego ze struktury przedsiębiorstwa w postaci spółki-córki transportowej Zalety outsourcingu kapitałowego: unikanie zwolnień pracowników utrzymanie majątku w zorganizowanej formie szersze możliwości kontroli możliwość planowania strategicznego działalności większa swoboda kształtowania cen Wady outsourcingu kapitałowego: ograniczone możliwości radykalnej zmiany sposobu działania odpowiedzialność właścicielska za wyniki ograniczona swoboda wyboru wykonawcy, ograniczenie konkurencji dodatkowe nakłady związane z wydzieleniem OUTSOURCING USŁUG Koncepcja outsourcingu zakłada również tworzenie nowego modelu w zakresie usług. Otóż uważa się, że można zrezygnować z usług, które nie mają istotnego znaczenia dla firmy i mogą być świadczone przez specjalistyczne przedsiębiorstwa. Najczęściej wymienia się tu takie usługi jak: ochrona firmy, zbiorowe żywienie (stołówki i bary), przetwarzanie informacji, utrzymywanie w stanie używalności maszyn i urządzeń (usługi remontowe), sprzedaż, utrzymywanie czystości, a nawet księgowanie. Najbardziej odpowiednie do outsourcingu są usługi luźno związane z podstawową działalnością firmy, a więc: zapewnienie bezpieczeństwa, zbiorowe żywienie. Są to równocześnie usługi proste. Bardziej skomplikowane są usługi polegające na przetwarzaniu informacji, a przy tym stopień powiązania z działalnością przedsiębiorstwa jest wysoki. Mocno zintegrowana z działalnością firmy jest np. rachunkowość finansowa. Podsumowując, można stwierdzić, że te usługi, które są proste i mało zintegrowane z podstawową działalnością firmy, najbardziej nadają się do przekazania na zewnątrz. Należy jednak pamiętać, że nie ma tu jednego ogólnego wzorca, a uporządkowanie obszaru usług w konkretnym przedsiębiorstwie zależeć będzie od jego specyfiki. OUTSOURCING USŁUG INFORMATYCZNYCH Outsourcing jest przerzuceniem części zadań na firmy zewnętrzne. Można go z powodzeniem wykorzystać również w usługach informatycznych. Od początku lat 90. wśród większych przedsiębiorstw istnieje tendencja do korzystania z outsourcingu w zakresie informatyki. Coraz większa liczba firm dochodzi do wniosku, że korzystanie z usług firm wyspecjalizowanych w tej dziedzinie może przynieść wiele korzyści. Dzięki temu firmy nie muszą ponosić ogromnych nakładów inwestycyjnych. Coraz częściej mówi się także, że informatyka jest coraz bardziej niezawodna, a rozwój telekomunikacji sprawia, iż nie ma większego znaczenia , gdzie przetwarzane są dane. Programy pisane specjalnie na użytek własnego zakładu to już dzisiaj przeżytek. Outsourcing informatyczny przybiera dwie podstawowe formy: Facility management: firma zewnętrzna przejmuje odpowiedzialność za prawidłowe działanie sprzętu informatycznego lub oprogramowania w przedsiębiorstwie. Najczęściej sprzęt taki jest własnością przedsiębiorstwa i znajduje się na jego terenie, a firma zewnętrzna wykonuje tylko planowe działania konserwatorsko-administracyjne. Application Solution Providing: aplikacje specjalistyczne są własnością firmy zewnętrznej i są zainstalowane w jej siedzibie. Pracownicy przedsiębiorstwa łączą się przez Internet pracując na wydzielonej i odpowiednio zabezpieczonej bazie danych. Wyraźnie widać, że dla nowoczesnej firmy outsourcing jest opłacalny, a patrząc nań z punktu widzenia perspektyw rozwojowych, często wręcz konieczny. Oszczędzane w ten sposób środki można z powodzeniem przeznaczyć na inne inwestycje. PIERWSZE KROKI OUTSOURCINGU W POLSCE Outsourcing w Polsce stawia pierwsze kroki, istnieje jednak już kilka modelowych przykładów firm współpracujących na tej zasadzie. Jednym z nich jest Obsługa Funduszy Inwestycyjnych Sp. z o.o.. Głównym celem działalności tej firmy jest pełnienie funkcji agenta transferowego dla funduszy inwestycyjnych i emerytalnych. Oznacza to prowadzenie rejestrów uczestników funduszy, rozliczanie transakcji, księgowanie obrotów na rachunkach nabyć, umorzeń i prowizji, a także kontrola przepływu środków pieniężnych. Konieczność utrzymania pozycji konkurencyjnej w swojej dziedzinie wymusza na dzisiejszych menedżerach poszukiwanie efektywności w strategicznej działalności firmy oraz analizę funkcji według metod kosztów/ korzyści. Tak więc istnieje wiele przesłanek, iż outsourcing stanie się w Polsce popularny nie tylko przy obsłudze funduszy inwestycyjnych i emerytalnych, ale wszędzie tam, gdzie jego stosowanie okaże się ekonomicznie uzasadnione. PROBLEM KOSZTÓW W koncepcji outsourcingu centralną rolę odgrywają koszty, a właściwie oszczędność kosztów . Można stwierdzić, że jeżeli przedsiębiorstwo sano produkuje określone części lub komponenty, to ponosi określone koszty nabycia oraz pewne koszty stałe. Te ostatnie ulegną znacznej redukcji dzięki wzrostowi wydajności personelu i maszyn, a także dzięki obniżce niektórych części tych kosztów. W rezultacie koszty stałe ulegną znacznemu obniżeniu, co da tak pożądane oszczędności. Mogą one stać się źródłem przewagi konkurencyjnej danego przedsiębiorstwa. BLASKI I CIENIE OUTSOURCINGU Outsourcing ma licznych zwolenników w Stanach Zjednoczonych. Także w Europie i Japonii wiele przedsiębiorstw ogranicza produkcję części we własnych zakładach i korzysta z usług kooperantów. Głównym argumentem przemawiającym za outsourcingiem jest obniżka kosztów. Ponadto outsourcing umożliwia płynne dostosowywanie się do wahań sezonowych (np. popytu) i lepsze wykorzystanie potencjału czasu, który ma do swojej dyspozycji przedsiębiorstwo. Okazuje się jednak, że przedsiębiorstwa, które odnoszą największe sukcesy na rynku, nie stosują outsourcingu i wolą mieć jak największy udział własny w produkcie końcowym. Udział w wyrobie części obcych, pochodzących z kooperacji, powoduje, że obraz firmy wśród klientów ulega zatarciu. Przedsiębiorstwo traci jakby własną tożsamość, a tym samym przewagę konkurencyjną. Zastosowanie outsourcingu pociąga za sobą określone skutki społeczne. Z badań wynika, że w 1993 roku wielkie koncerny amerykańskie, w wyniku zastosowania outsourcingu, zwolniły dziesiątki tysięcy pracowników. Równolegle w Stanach Zjednoczonych powstało 1,8 miliona nowych miejsc pracy – część z nich dzięki utworzeniu przedsiębiorstw kooperacyjnych. Wielu zwolnionych pracowników nie znalazło jednak zatrudnienia.